TÜRKİYE’YE GİRİŞ İHLALİ SEBEBİYLE SINIR DIŞI

SINIR DIŞI DEPORT AVUKATI

Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (6458 sayılı Kanun) md. 54’de düzenlenmiştir. İlgili düzenlemede diğer sınır dışı halleri yanında Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı halleri de sayılmıştır. Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı edilecek yabancılar, Türkiye’ye yasal giriş veya Türkiye’den yasal çıkış hükümlerini ihlal edenler ya da bu hükümleri ihlale teşebbüs edenler ile hakkında Türkiye’ye giriş yasağı bulunmasına rağmen Türkiye’ye geldiği tespit edilenlerdir. Aşağıda, Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı kararı, Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı kararına itiraz, Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle idari gözetim kararı, Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle idari gözetim kararına itiraz gibi konular incelenecektir.

TÜRKİYE’DE PASAPORTU KİM VERİR?

Diplomatik pasaportlarla ilgili müracaat işlemleri Dışişleri Bakanlığı ve dış temsilcilikler tarafından yürütülür. Müracaatları tamamlanan diplomatik pasaportların onay işlemleri Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılır. Hususi ve hizmet pasaportlarının müracaat işlemleri ise yurt içinde il emniyet müdürlüklerince, yurt dışında ise İçişleri Bakanlığı’nın muvafakati ve Dışişleri Bakanlığı’nın talimatı ile dış temsilciliklerce yapılır. Umuma mahsus pasaportların müracaat işlemleri ise yurt içinde il birimlerince, yurt dışında ise dış temsilciliklerce yapılır. Hususi, hizmet ve umuma mahsus pasaportlar İçişleri Bakanlığı adına valiliklerce verilir. Valiler, bu yetkilerini vali yardımcılarına, kaymakamlara, il veya ilçe birimlerine devredebilir.

PASAPORT TÜRLERİ NELERDİR?

Pasaport türleri amaçlarına göre farklılaşır. Pasaport türleri, hususi pasaport, hizmet pasaportu, umuma mahsus pasaport, yabancılara mahsus pasaport şeklinde sayılabilir.

TÜRKİYE’YE GİRİŞTE PASAPORT ZORUNLULUĞU VAR MIDIR?

Türkiye’ye giriş ve Türkiye’den çıkış, sınır kapılarından, geçerli pasaport veya pasaport yerine geçen belgelerle yapılır. Yabancı, pasaport veya pasaport yerine geçen belge ya da belgelerini, Türkiye’ye giriş ve Türkiye’den çıkışta görevlilere göstermek zorundadır. Vize muafiyeti kapsamında olan ülke vatandaşları için vize şartı aranmazken bu kapsamda olmayan ülke vatandaşlarına vize şartı aranır. Bunlara aykırı davranan yabancılar hakkında Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı kararı verilir.

PASAPORT YERİNE GEÇEN BELGELER NELERDİR?

Türkiye’ye pasaport yerine geçen belgelerle de girilebilir. Pasaport yerine geçen belgeler, pasavanlar, idari mektuplar, hudut geçiş belgeleri, gemi adamı cüzdanları, demiryolu ve hava ulaşım araçları memur ve mürettebatına verilen vesikalar, seyahat belgesi ve benzeri belgelerdir. Pasaport veya pasaport yerine geçen belgelere sahip olmadan Türkiye’ye giren yabancılar hakkında Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı kararı verilir.

PASAPORT VERİLMEYECEK KİŞİLER KİMLERDİR?

Yurt dışına çıkmaları mahkemelerce yasaklananlara, memleketten ayrılmalarında genel güvenlik bakımından mahzur bulunduğu İçişleri Bakanlığınca tespit edilenlere ve terör örgütlerine aidiyeti, iltisakı veya irtibatı belirlenen yurt dışındaki her türlü eğitim, öğretim ve sağlık kuruluşları ile vakıf, dernek veya şirketlerin kurucu ve yöneticisi olduğu veya bu yerlerde çalıştığı İçişleri Bakanlığı’nca tespit edilenlere pasaport veya seyahat vesikası verilmez. Ancak, yabancı memleketlere gitmeleri mahkemelerce yasaklananlar dışında kalanlara, zaruri hallerde Cumhurbaşkanı onayı ile pasaport veya pasaport yerine geçen seyahat vesikası verilebilir. Pasaport veya pasaport yerine geçen vesikaları kaybedenlerden, bunu haklı bir sebebe dayandıramayanlarla bulundukları ülkelerden sınır dışı edilmiş olanlara, bu ülkelerden çıkarılış sebepleri göz önünde tutularak pasaport veya vesika verilmeyebilir.

TÜRKİYE’YE GİREMEYECEK KİŞİLER KİMLERDİR?

Türkiye’ye girişlerine izin verilmeyecek yabancılar 6458 sayılı Kanun md. 7’de sayılmıştır. Bunlar, pasaportu, pasaport yerine geçen belgesi, vizesi veya ikamet ya da çalışma izni olmayanlar ile bu belgeleri veya izinleri hileli yollarla edindiği veya sahte olduğu anlaşılanlar, vize, vize muafiyeti veya ikamet izin süresinin bitiminden itibaren en az altmış gün süreli pasaport veya pasaport yerine geçen belgesi olmayanlar, 6458 sayılı Kanun md. 15/2 saklı kalmak kaydıyla vize muafiyeti kapsamında olsalar dahi, talep ettikleri vize süresinden en az altmış gün daha uzun süreli pasaport ya da pasaport yerine geçen belgesi olmayanlar, Türkiye’ye girişleri yasaklı olanlar, kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından sakıncalı görülenler, kamu sağlığına tehdit olarak nitelendirilen hastalıklardan birini taşıyanlar, Türkiye Cumhuriyeti’nin taraf olduğu anlaşmalar uyarınca suçluların geri verilmesine esas olan suç veya suçlardan sanık olanlar ya da hükümlü bulunanlar, kalacağı süreyi kapsayan geçerli sağlık sigortası bulunmayanlar, Türkiye’ye giriş, Türkiye’den geçiş veya Türkiye’de kalış amacını haklı nedenlere dayandıramayanlar, kalacağı sürede, yeterli ve düzenli maddi imkâna sahip olmayanlar, vize ihlalinden veya önceki ikamet izninden doğan ya da 6183 sayılı Kanun’a göre takip ve tahsil edilmesi gereken alacakları ödemeyi kabul etmeyenler veya 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’na göre takip edilen borç ve cezalarını ödemeyi kabul etmeyenlerdir.

TÜRKİYE’YE GİRİŞ YASAĞI VE SÜRESİ

Türkiye’ye girişin engellenmesi ile ilgili yapılan işlemler, geri çevrilen yabancılara tebliğ edilir. Tebligatta, yabancının karara karşı itiraz haklarını etkin şekilde nasıl kullanabileceği ve bu süreçteki diğer yasal hak ve yükümlülüklerine de yer verilir. Türkiye’ye giriş yasağının süresi en fazla beş yıldır. Ancak, kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından ciddi tehdit bulunması hâlinde bu süre en fazla on yıl daha artırılabilir. Girişi yasak olmasına rağmen Türkiye’ye giren yabancılar hakkında Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı kararı verilir.

TÜRKİYE’YE GİRİŞ YASAĞININ KALDIRILMASI

Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, giriş yasağını kaldırabilir veya giriş yasağı saklı kalmak kaydıyla yabancının belirli bir süre için Türkiye’ye girişine izin verebilir. Kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı sebebiyle Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, idari para cezaları ve kamu alacakları sebebiyle de valilikler yabancıların ülkeye kabulünü ön izin şartına bağlayabilir.

TÜRKİYE’YE GİRMESİ ENGELLENEMEYECEK KİŞİLER KİMLERDİR?

Yabancılar bazıları hakkında Türkiye’ye giriş yasağı kararı alınamaz. Bunlardan ilki, vize veya ikamet süresi sona ermiş olmasına rağmen bu durum henüz yetkililer tarafından tespit edilmeden Türkiye dışına çıkmak için valiliklere başvurmuş ve başvuru sonucunda hakkında verilen sınır dışı kararına ilişkin idari para cezalarını ödemiş yabancılardır. Bu şartların yanı sıra Bakanlıkça belirlenen ihlal süreleri de aşılmamış ise yabancı hakkında Türkiye’ye giriş yasağı alınmayabilir. Bunlardan ikincisi ise Türkiye’yi terke davet edilenlerden, süresi içinde Türkiye’yi terk edenlerdir.

SINIR DIŞI ETME KARARI NEDİR?

Sınır dışı etme kararı 6458 sayılı Kanun md. 52 ve devamında düzenlenmiştir. Sınır dışı etme kararı, yabancının kanunda belirtilen fiilleri işlemesi sebebiyle vatandaşı olduğu ülkeye, transit gideceği ülkeye veya üçüncü bir ülkeye gönderilmesi kararıdır. Sınır dışı etme kararı valilik tarafından verilir. Valilik sınır dışı etme kararını resen veya Göç İdaresi Genel Müdürlüğü talimatıyla verir.

TÜRKİYE’YE GİRİŞ İHLALİ SEBEBİYLE SINIR DIŞI ETME KARARI

Sınır dışı etme kararı alınacak yabancılar, 6458 sayılı Kanun md. 54’te sayılmıştır. Bunlar arasında Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı edilecek yabancılar da bulunur. Türkiye’ye yasal giriş veya Türkiye’den yasal çıkış hükümlerini ihlal edenler ile hakkında Türkiye’ye giriş yasağı bulunmasına rağmen Türkiye’ye geldiği tespit edilenler hakkında sınır dışı kararı verilir. Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı edilme sebepleri aşağıda ayrı ayrı incelenecektir.

TÜRKİYE’YE GİRİŞ VE ÇIKIŞ HÜKÜMLERİNİN İHLALİ

Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı kararı verilecek durumlardan ilki Türkiye’ye yasal giriş ve çıkış hükümlerinin ihlal edilmesidir. Türkiye’ye giriş ve Türkiye’den çıkış, sınır kapılarından, geçerli pasaport veya pasaport yerine geçen belgelerle yapılır. Vize muafiyeti kapsamında olan ülke vatandaşları için vize şartı aranmaz, bu kapsamda olmayan ülke vatandaşları için ise vize şartı aranır. Dolayısıyla, Türkiye’ye giriş ve çıkış hükümlerini ihlal eden kişiler hakkında 6458 sayılı Kanun md. 54/1-h gereğince Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı kararı verilir.

“Bu kapsamda yapılan değerlendirmede, geçici koruma statüsü kapsamında olmadığı anlaşılan davacının, farklı tarihlerde ülkemize geldiği, ancak vize veya ikamet izni almak suretiyle ülkemize giriş yapması veya ülkemizde kalmaya devam etmesi gerekmekte iken, bu hususa riayet etmeksizin yasa dışı yollarla kalmaya devam ettiği, son olarak da vizesi olmaksızın yasa dışı yollarla ülkemize geldiğinin tespit edilmesinin ardından dava konusu işlemle yurda girişinin yasaklandığı dikkate alındığında; yasa dışı yollarla ülkemize gelen davacının durumunun kamu düzenine aykırılık oluşturduğu sabit olup, 6458 sayılı Kanun’un 9. maddesinde yer alan düzenlemelere uygun olarak yurda girişinin yasaklanması yolunda tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.” (DANIŞTAY 10.D., 2016/3090 E., 2021/4939 K., 20.10.2021 T.).

TÜRKİYE’YE GİRİŞ YASAĞI BULUNMASINA RAĞMEN ÜLKEYE GİRME

Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı kararı verilecek durumlardan ikincisi, hakkında Türkiye’ye giriş yasağı bulunmasına rağmen Türkiye’ye gelinmesidir. Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, kamu düzeni veya kamu güvenliği ya da kamu sağlığı açısından Türkiye’ye girmesinde sakınca görülen yabancıların girişini yasaklayabilir. Türkiye’den sınır dışı edilen yabancıların Türkiye’ye girişi ise Göç İdaresi Genel Müdürlüğü veya valilikler tarafından yasaklanır. Dolayısıyla, giriş yasağına rağmen Türkiye’ye girenler hakkında Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı kararı verilir.

TÜRKİYE’YE GİRİŞ İHLALİ SEBEBİYLE SINIR DIŞI KARARINI KİM VERİR?

Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı kararı valilik tarafından verilir. Valilik bu kararı Göç İdaresi Genel Müdürlüğünün talimatı üzerine ya da resen verir.

SINIR DIŞI KARARI VERİLEMEYECEK YABANCILAR?

Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı kararı verilse de 6458 sayılı Kanun md. 55’te sayılan yabancılar hakkında sınır dışı kararı uygulanmaz. Ancak bu kişilerin, belli bir adreste ikamet etmeleri veya istenen şekil ve sürelerde bildirimde bulunmaları istenebilir. Dolayısıyla Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı kararı verilebilecek olsa da sınır dışı edileceği ülkede ölüm cezasına, işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye maruz kalacağı konusunda ciddi emare bulunanlar; ciddi sağlık sorunları, yaş ve hamilelik durumu nedeniyle seyahat etmesi riskli görülenler; hayati tehlike arz eden hastalıkları için tedavisi devam etmekte iken sınır dışı edileceği ülkede tedavi imkânı bulunmayanlar; mağdur destek sürecinden yararlanmakta olan insan ticareti mağdurları ve tedavileri tamamlanıncaya kadar, psikolojik, fiziksel veya cinsel şiddet mağdurları sınır dışı edilemez.

“Somut olayda başvurucu, ülkesinde 2008 yılında bir üniversitede gerçekleşen olaylara katılması nedeniyle mahkûmiyetine karar verildiğini, bu tür eylemlerin İran İslam Cumhuriyetinin devrilmesi yönünde faaliyette bulunmak olarak kabul edildiğini ve katılan kişilerin idam cezasıyla cezalandırıldığını ileri sürmüş ve iddialarını doğrular nitelikte bazı bilgi ve bilgiler sunmuştur (bkz. §§ 8-9). Nitekim İnsan Hakları İzleme Örgütünün İran’a ilişkin 2015 yılı İnsan Hakları Raporunda, İran hukukuna göre çok sayıda suçun karşılığının ölüm cezası olduğu ve verilen cezaların da infaz edildiği belirtilmiştir. Açıklanan nedenlerle, bu aşamada başvurucunun ülkesine sınır dışı edilmesi hâlinde “yaşamına” yönelik ciddi bir tehlikeyle karşılaşma ihtimali bulunduğu anlaşıldığından tedbir talebinin kabulüne karar verilmesi gerekir.” (Anayasa Mahkemesi 2.B., B. 2015/19133 T. 16.12.2015).

SINIR DIŞI ETME KARARI NASIL TEBLİĞ EDİLİR?

Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı kararı ilgililere tebliğ edilmelidir. Sınır dışı etme kararı ve gerekçesi, hakkında sınır dışı etme kararı alınan yabancıya, yasal temsilcisine veya avukatına tebliğ edilir. Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı kararı verilen, avukat tarafından temsil edilmiyorsa kendisine veya yasal temsilcisine kararın sonucu, itiraz usulleri ve süreleri hakkında bilgi verilir.

SINIR DIŞI KARARINA İTİRAZ NASIL YAPILIR?

Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı kararına itiraz, yabancının kendisi hakkında verilen sınır dışı kararına karşı yargı yoluna başvurmasıdır. Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı kararına itiraz etmek isteyen yabancı, verilen kararın tebliğinden itibaren 7 (yedi) gün içinde idare mahkemesine başvurmalıdır. Yargılama sonuçlanana kadar hakkında sınır dışı kararı verilen kişi sınır dışı edilemeyeceğinden idare mahkemesine yapılan itiraz yabancının sınır dışı edilmesini engeller.

“Başvurucu sınır dışı kararının 23/2/2017 tarihinde kendisine tebliğ edildiğini, bu tarihe göre davanın süresinde açıldığını öne sürmüş ise de İdare Mahkemesinin 22/2/2017 tarihli, başvurucunun imzasını da taşıyan tebliğ tutanağını esas aldığı, anılan tutanaktaki tarihe göre davanın süresinde açılmadığı anlaşılmıştır. Açıklanan gerekçelerle başvurunun diğer kabul edilebilirlik koşulları yönünden incelenmeksizin başvuru yollarının tüketilmemesi nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.” (Anayasa Mahkemesi 2.B., B. 2017/20708 T. 08.06.2021).

YABANCI HAKKINDA İDARİ GÖZETİME KARAR VERİLMESİ

Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle idari gözetim kararı, yabancının, kanunda aranan şartları taşıması sebebiyle geri gönderme merkezinde belli bir süre tutulmasıdır. İdari gözetim kararı, Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı kararı verilen yabancılar hakkında uygulanır. Bu kişilerden kaçma ve kaybolma riski bulunan, Türkiye’ye giriş veya çıkış kurallarını ihlal eden, sahte ya da asılsız belge kullanan, kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın Türkiye’den çıkmaları için verilen sürede çıkmayan, kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar hakkında Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle idari gözetim kararı verilir. İdari gözetim kararını valilik verir. Dolayısıyla Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı kararı verilen yabancılar idari gözetim altına alınırlar.

YABANCI HAKKINDA VERİLEN İDARİ GÖZETİMİN SÜRESİ

Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle idari gözetim süresi 6458 sayılı Kanun m. 57/3’te düzenlenmiştir. İlgili düzenlemeye göre Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle hakkında idari gözetim kararı verilen kişi geri gönderme merkezinde en fazla altı ay süreyle tutulur.

YABANCI HAKKINDA VERİLEN İDARİ GÖZETİMİN SÜRESİ UZAR MI?

Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle verilen altı aylık idari gözetin süresi, yabancının iş birliği yapmaması veya ülkesiyle ilgili doğru bilgi ya da belgeleri vermemesi nedeniyle sınır dışı etme işlemlerinin tamamlanamaması hâlinde, en fazla altı ay daha uzatılabilir. Dolayısıyla kural yabancının altı ay süreyle idari gözetim altında tutulması ise de istisnai durumlarda bu süre altı ay daha uzatılabilir.

İDARİ GÖZETİME KİM KARAR VERİR?

Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle sınır dışı kararı verilen yabancı hakkında idari gözetimin uygulanması durumunda bu kararın valilik tarafından gözden geçirilmesi gerekir. İdari gözetim sürecinde idari gözetimin zaruri olup olmadığı valilik tarafından her ay düzenli olarak değerlendirilir. Gerek görülmesi durumunda otuz günlük süre beklenmeden de idari gözetim gözden geçirilebilir. Yapılan değerlendirmede kişinin idari gözetim altında tutulmasında zaruret görülmezse derhal sonlandırılır. İdari gözetimi sonlandırılan yabancılara idari gözetime alternatif yükümlülükler de getirilebilir.

İDARİ GÖZETİMDE TARAFLARIN BİLGİLENDİRİLMESİ

İdari gözetim kararı, idari gözetim süresinin uzatılması ve her ay düzenli yapılan değerlendirmelerin sonuçları gerekçesiyle birlikte idari gözetim altında tutulan kişiye, yasal temsilcisine veya avukatına tebliğ edilir. İdari gözetim altına alınan kişinin bir avukat tarafından temsil edilmemesi durumunda ise kendisi veya yasal temsilcisi kararın sonucu, itiraz usulleri ve süreleri hakkında bilgilendirilir.

İDARİ GÖZETİM KARARINA NASIL İTİRAZ EDİLİR?

Türkiye’ye giriş ihlali sebebiyle idari gözetim kararına itiraz sulh ceza hâkimliğine yapılır. İdareye verilen dilekçeler ise derhal yetkili sulh ceza hâkimliğine ulaştırılır. Sulh ceza hâkimliği incelemeyi beş gün içinde sonuçlandırır.

TÜRKİYE’YE GİRİŞ YASAĞI SORGULAMA

Türkiye’ye giriş yasağı sorgulama hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

KAÇAK YOLLA ÜLKEYE GİRMENİN CEZASI

Kaçak yolla ülkeye girmenin cezası hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

TÜRKİYE’YE KAÇAK GİREN AFGANLAR

Türkiye’ye kaçak giren Afganlar hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

TÜRKİYE’YE KAÇAK GİRMENİN CEZASI

Türkiye’ye kaçak girmenin cezası hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

KAÇAKLAR SINIR DIŞI EDİLİR Mİ?

Kaçaklar sınır dışı edilir mi hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

TÜRKİYE’DEN SINIR DIŞI EDİLME SEBEPLERİ

Türkiye’den sınır dışı edilme sebepleri hususunda yukarıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

YASA DIŞI YOLLARLA YURT DIŞINA ÇIKMANIN CEZASI

Yasa dışı yollarla yurt dışına çıkmanın cezası hususunda yukarıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

DEPORT ANKARA AVUKATI

Deport Ankara avukatı hususunda yukarıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

ANKARA DEPORT AVUKATI

Ankara deport avukatı hususunda yukarıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

İlgili yazılarımız için bakınız;

https://www.hkavukatlik.com/yabancinin-ucuncu-bir-ulkeye-sinir-disi-edilmesi/

https://www.hkavukatlik.com/sinir-disi-etme-kararina-itiraz/

https://www.hkavukatlik.com/idari-gozetim-kararina-itiraz/

https://www.hkavukatlik.com/vize-ihlali-sebebiyle-sinir-disi/

https://www.hkavukatlik.com/ikamet-izni-ihlalinde-sinir-disi/

, ,

İKAMET İZNİ İHLALİNDE SINIR DIŞI

İKAMET İZNİ İHLALİNDE SINIR DIŞI AVUKATI

İkamet izni ihlalinde sınır dışı, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (6458 sayılı Kanun) md. 54’de düzenlenmiştir. İlgili düzenlemede diğer sınır dışı halleri yanında ikamet izni ihlalinde sınır dışı halleri de sayılmıştır. İkamet izni ihlalinde sınır dışı edilecek yabancılar, ikamet izinleri iptal edilenler, ikamet izni bulunup da süresinin sona ermesinden itibaren kabul edilebilir gerekçesi olmadan ikamet izni süresini on günden fazla ihlal edenler ve ikamet izni uzatma başvuruları reddedilenlerden on gün içinde Türkiye’den çıkış yapmayanlardır. Aşağıda ikamet izni ihlalinde sınır dışı kararı verilmesi, ikamet izni ihlalinde sınır dışı kararına itiraz, ikamet izni ihlalinde idari gözetim kararı verilmesi ve ikamet izni ihlalinde idari gözetim kararına itiraz gibi konular incelenecektir.

TÜRKİYE’DE İKAMET İZNİ ALINMASI ZORUNLU MUDUR?

İkamet izni Türkiye’de kalmak üzere verilen izin belgesidir. Yetkili makamlar tarafından düzenlenen bu belge yabancıya Türkiye’de belirli bir süre belirli bir yerde yaşama hakkı sağlar. Türkiye’de vize veya vize muafiyeti tanınan süreden ya da doksan günden fazla kalacak yabancılar, e-ikamet sistemi üzerinden, şartlarını taşıdıkları ikamet izni türüne başvurmalıdırlar. Başvurusu tamamlanan yabancılar sistem tarafından belirlenen randevu gününde, yaşamak istedikleri ilde bulunan il/ilçe göç idaresi müdürlüğünde hazır bulunmalıdır. Geçerli bir mazereti olmaksızın randevu gününde il/ilçe göç idaresi müdürlüğünde hazır bulunmayan yabancılar, hiç başvuruda bulunmamış sayılırlar. İkamet izni bulunmayan veya süresi dolan yabancılar ise ikamet izni ihlalinde sınır dışı işlemine maruz kalırlar.

YABANCIYA İKAMET İZNİNİ KİM VERİR?

İkamet izni başvurusu, yabancının vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedeki konsolosluklara yapılır. İkamet izni için başvuracak yabancıların, talep ettikleri ikamet izni süresinden altmış gün daha uzun süreli pasaport ya da pasaport yerine geçen belgeye sahip olmaları gerekir. Başvuru için gerekli olan bilgi ve belgeler eksik ise başvurunun değerlendirilmesi eksiklikler tamamlanıncaya kadar ertelenebilir. Başvurular, en geç doksan gün içinde sonuçlandırılır. Başvurunun olumsuz sonuçlanması durumunda ikamet izni ihlalinde sınır dışı işlemi gerçekleştirilir.

“Öte yandan, davacı ile Türk vatandaşı eşin komşularıyla yapılan görüşmede, bu kişilerin evine farklı farklı kadınların geldiği, uygunsuz kıyafetlerle gece 23:00-24:00’ten sonra dışarı çıkıp sabaha karşı eve geldiklerinin beyan edildiği, yine genel ahlaka aykırı ve rahatsız edici davranışlarından dolayı ikamet ettikleri apartmanda yaşayan kişiler ile sorun yaşamaları üzerine ev sahipleri tarafından evden çıkarıldıkları, Türk vatandaşı eşin aylık geliri ile şahısların harcamaları ve yaşam standartlarının orantılı olmadığı tespitleri ile 6458 sayılı Kanun’un 15. maddesince başvurucunun kamu düzeni açısından sakıncalı olmaması gerektiği hususları birlikte değerlendirildiğinde; kamu düzeninin korunması açısından da davacının ikamet izni başvurusunun reddedilmesinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.” (DANIŞTAY 10. D., 2015/113 E., 2020/7070 K., 29.12.2020 T.).

İKAMET İZNİ TÜRLERİ NELERDİR?

İkamet izin türleri, amacına göre farklılaşmaktadır. Bu kapsamda kısa dönem ikamet izinleri, aile ikamet izni ve öğrenci ikamet izni, uzun dönem ikamet izinleri ise insani ikamet izni ve insan ticareti mağduru ikamet izni olarak sayılabilir. Söz konusu ikamet izinlerinden birisine sahip olmayan ve Türkiye’de yasa dışı yaşayan yabancılar ikamet izni ihlalinde sınır dışı işlemine maruz kalırlar.

İKAMET İZİN BAŞVURUSU TÜRKEYE’DE YAPILABİLİR Mİ?

İkamet izni başvuruları normal şartlarda yabancının vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedeki konsolosluklara yapılırken istisnai hallerde valiliklere de yapılabilir. İncelemede yabancının Türkiye’deki aile bağları, ikamet süresi, menşe ülkedeki durumu ve çocuğun yüksek yararı gibi hususlar göz önünde bulundurulur. Verilen karar yabancıya, yasal temsilcisine veya avukatına tebliğ edilir. Kararda, yabancının karara karşı itiraz haklarını etkin bir şekilde nasıl kullanabileceği ve bu süreçteki diğer yasal hak ve yükümlülüklerine de yer verilir. İkamet izni alınamaması veya süresinin uzatılamaması durumunda yabancı ikamet izni ihlalinde sınır dışı işlemine maruz kalabilir.

TÜRKİYE’DE YAPILACAK İKAMET İZNİ BAŞVURULARI HANGİLERİDİR?

İkamet izni başvuruları normal şartlarda yabancının vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedeki konsolosluklara yapılırken aşağıdaki hâllerde istisnai olarak valiliklere de yapılabilir. Bu kapsamda, adli veya idari makamların kararlarında veya taleplerinde, yabancının Türkiye’den ayrılmasının makul veya mümkün olmadığı durumlarda, uzun dönem ikamet izinlerinde, öğrenci ikamet izinlerinde, insani ikamet izinlerinde, insan ticareti mağduru ikamet izinlerinde, aile ikamet izninden kısa dönem ikamet iznine geçişlerde, Türkiye’de ikamet izni bulunan anne veya babanın Türkiye’de doğan çocukları için yapacağı başvurularda, geçerli ikamet izninin verilmesine esas olan gerekçenin sona ermesi veya değişikliğe uğramasından dolayı yeni kalış amacına uygun ikamet izni almak üzere yapılacak başvurularda, 6458 sayılı Kanun md. 20/2 kapsamında yapılacak ikamet izni başvurularında, Türkiye’de yükseköğrenimini tamamlayanların kısa dönem ikamet iznine geçişlerinde ikamet izni başvuruları valiliklere de yapılabilir. Türkiye’de yapılacak ikamet izin başvurusu reddedilen ve yasa dışı ikamet eden yabancılar ikamet izni ihlalinde sınır dışı işlemine maruz kalabilir.

İKAMET İZNİ MUAFİYETİ NEDİR?

Yabancılara ikamet izni muafiyeti tanınabilir. Muafiyet tanınan yabancının Türkiye’de ikamet etmesi için ikamet izni aranmaz. İkamet izin muafiyeti tanınan yabancılar 6458 sayılı Kanun md. 20’de sayılmıştır. İkamet izin muafiyeti tanınan yabancılar, doksan güne kadar vizeyle veya vizeden muaf olarak gelenler, vize süresi veya vize muafiyeti süresince, Vatansız Kişi Kimlik Belgesi sahibi olanlar, Türkiye’de görevli diplomasi ve konsolosluk memurları ve bunların ailelerinden Dışişleri Bakanlığınca bildirilenler, uluslararası kuruluşların Türkiye’deki temsilciliklerde çalışan ve statüleri anlaşmalarla belirlenmiş olanlar, Türkiye Cumhuriyeti’nin taraf olduğu anlaşmalarla ikamet izninden muaf tutulanlar, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu (5901 sayılı Kanun) md. 28 kapsamında olanlar, 6458 sayılı Kanun md. 76 ve 83/1 kapsamında belge sahibi olanlardır. İkamet izni bulunmasa da bunlar ikamet izni ihlalinde sınır dışı işlemine maruz kalmazlar.

İKAMET İZNİ HANGİ DURUMLARDA İPTAL EDİLEBİLİR?

İkamet izninin iptal sebepleri iznin türüne göre farklılık gösterir. Kısa dönem ikamet izni, şartlarından birinin veya birkaçının yerine getirilmemesi veya ortadan kalkması, ikamet izninin veriliş amacı dışında kullanıldığının belirlenmesi, hakkında geçerli sınır dışı etme veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı bulunması durumlarında iptal edilir.

Aile ikamet izni ise şartlarının karşılanmaması veya ortadan kalkması, aile ikamet izni alma şartları ortadan kalktıktan sonra kısa dönem ikamet izni verilmemesi, hakkında geçerli sınır dışı etme veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı bulunması, aile ikamet izninin veriliş amacı dışında kullanıldığının belirlenmesi durumlarında iptal edilir.

Öğrenci ikamet izni ise şartlarının karşılanmaması veya ortadan kalkması, öğrenimin sürdürülemeyeceği konusunda kanıtların ortaya çıkması, öğrenci ikamet izninin veriliş amacı dışında kullanıldığının belirlenmesi, hakkında geçerli sınır dışı etme kararı veya Türkiye’ye giriş yasağı bulunması durumlarında iptal edilir.

Uzun dönem ikamet izinleri ise yabancının, kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından ciddi tehdit oluşturması, sağlık, eğitim ve ülkesindeki zorunlu kamu hizmeti dışında bir nedenle kesintisiz bir yıldan fazla süreyle Türkiye dışında bulunması durumlarında iptal edilir.

İnsani ikamet izni ise iznin verilmesini zorunlu kılan şartlar ortadan kalktığında, yabancının insan ticareti mağduru olduğu veya olabileceği yönünde kuvvetli şüphe bulunan durumlarda, kendi girişimiyle suçun failleriyle yeniden bağ kurduğu belirlendiği durumlarda ikamet izni iptal edilir.

 İkamet izni iptal sebepleri aynı zamanda başvurunun reddi ve uzatılmaması sebebidir. İkamet izni iptal edilen yabancı ikamet izni ihlalinde sınır dışı işlemine maruz kalabilir.

GERİ GÖNDERME MERKEZİNDE BULUNANLARIN İKAMET İZİNLERİ

Tutuklu veya hükümlü olarak cezaevlerinde ya da idari gözetim altında geri gönderme merkezlerinde bulunan yabancıların, buralarda geçirdikleri süreler ikamet izni süresinin ihlali sayılmaz. Bu kişilerin varsa ikamet izinleri iptal edilebilir. Bunlardan, yabancı kimlik numarası bulunmayanlara, ikamet izni şartı aranmadan yabancı kimlik numarası verilebilir.

ÇALIŞMA İZNİNİN İKAMET İZNİ SAYILMASI

Geçerli çalışma izni ile 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun (4817 sayılı Kanun) md. 10’a istinaden verilen Çalışma İzni Muafiyet Teyit Belgesi, ikamet izni sayılır. Çalışma izni verilebilmesi veya iznin uzatılabilmesi için kişinin Türkiye’ye girişlerine izin verilmeyecek yabancılar kapsamına girmemesi şarttır.

YABANCIYI SINIR DIŞI ETME KARARI NEDİR?

Sınır dışı etme kararı 6458 sayılı Kanun md. 52 ve devamında düzenlenmiştir. Sınır dışı etme kararı, yabancının kanunda belirtilen fiilleri işlemesi sebebiyle vatandaşı olduğu ülkeye, transit gideceği ülkeye veya üçüncü bir ülkeye gönderilmesi kararıdır. Sınır dışı etme kararı valilik tarafından verilir. Valilik sınır dışı etme kararını resen veya Göç İdaresi Genel Müdürlüğü talimatıyla verilir. İkamet izni ihlalinde sınır dışı kararı da yabancı hakkında verilebilecek sınır dışı kararlarından biridir.

İKAMET İZNİ İHLALİNDE SINIR DIŞI KARARI

Sınır dışı etme kararı alınacak yabancılar, 6458 sayılı Kanun md. 54’te sayılmıştır. Bunlar arasında ikamet izni ihlalinde sınır dışı edilecek yabancılar da bulunmaktadır. İkamet izni ihlalinde sınır dışı edilecek yabancılar, ikamet izinleri iptal edilenler, ikamet izni bulunup da süresinin sona ermesinden itibaren kabul edilebilir gerekçesi olmadan ikamet izni süresini on günden fazla ihlal edenler ve ikamet izni uzatma başvuruları reddedilenlerden on gün içinde Türkiye’den çıkış yapmayanlardır. İkamet izni ihlalinde sınır dışı edilmeye sebep olan söz konusu üç durum aşağıda ayrı ayrı incelenecektir.

        İKAMET İZNİ İPTAL EDİLENLERİN SINIR DIŞI EDİLMESİ

İkamet izni ihlalinde sınır dışı kararı verilecek durumlardan ilki, ikamet izninin iptal edilmesidir. İkamet izni iptal sebepleri ikamet izninin türüne göre değişir. Bu durumların gerçekleşmesi halinde yabancı hakkında 6458 sayılı Kanun md.54/1-f gereğince ikamet izni ihlalinde sınır dışı kararı verilir.

        İKAMET İZİN SÜRESİNİ AŞANLARIN SINIR DIŞI EDİLMESİ

İkamet izni ihlalinde sınır dışı kararı verilecek durumlardan ikincisi, ikamet izni bulunup da süresinin sona ermesinden itibaren kabul edilebilir gerekçesi olmadan ikamet izni süresini on günden fazla ihlal edenlerdir. İkamet izin uzatma başvuruları ikamet izni süresinin dolmasına altmış gün kalmasından itibaren ve her koşulda ikamet izni süresi dolmadan önce valiliklere yapılır. İkamet iznini uzatma başvurusunda bulunanlara, harca tabi olmayan bir belge verilir. Bu yabancılar, ikamet izni süreleri sona ermiş olsa dahi haklarında karar verilinceye kadar bu belgeyle Türkiye’de ikamet edebilir. Uzatılan ikamet izinleri, yasal izin sürelerinin bitim tarihinden itibaren başlatılır. Dolayısıyla, ikamet izin süresi sona ermesine rağmen haklı gerekçe olmadan süreyi on günden fazla ihlal eden yabancılar hakkında 6458 sayılı Kanun md. 54/1-g gereğince ikamet izni ihlalinde sınır dışı kararı verilir.

        İKAMET İZİN BAŞVURUSU REDDEDİLENLERİN SINIR DIŞI EDİLMESİ

İkamet izni ihlalinde sınır dışı kararı verilecek durumlardan üçüncüsü, ikamet izin uzatma başvurusu reddedilmesine rağmen on gün içinde ülkeden çıkış yapmayanlardır. Uzatma başvurusu reddedilmesine rağmen on gün içinde ülkeden çıkış yapmayan yabancılar hakkında 6458 sayılı Kanun md. 54/1-j gereğince ikamet izni ihlalinde sınır dışı kararı verilir.

“Bu bağlamda, genel ahlaka aykırı fiili sebebiyle Ç-116 kodlu tahdit veri girişi ile 1 yıl süreli olarak yurda girişinin yasaklanmasına karar verilerek sınır dışı edilen davacının, hakkında verilen yurda girişi yasağı süresi dolduktan sonra Türkiye’ye gelerek ikamet izni başvurusunda bulunduğu görülmekle birlikte; ev hanımı olan ve turizm amaçlı olarak ikamet izni başvurusunda bulunan davacı tarafından ülkeye geliş amacının tam olarak ortaya konulamadığı, öte yandan, davacının, 6458 sayılı Kanun’un 15. maddesinde sayılan kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından sakıncalı olanlar sınıfına girdiği, dolayısıyla aynı Kanun’un 31. maddesinde zikredilen 7. madde kapsamına girmemek şartını taşımadığı anlaşıldığından, kısa dönem ikamet izni başvurusunun reddedilmesine ilişkin olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.” (DANIŞTAY 10.D., 2016/13546 E., 2018/2884 K., 03.10.2018 T.).

İKAMET İZNİ İHLALİNDE SINIR DIŞI KARARINI KİM VERİR

İkamet izni ihlalinde sınır dışı kararı valilik tarafından verilir. Valilik bu kararı Göç İdaresi Genel Müdürlüğünün talimatı üzerine ya da resen verir.

İKAMET İZNİ İHLALİNDE SINIR DIŞI EDİLEMEYECEK KİŞİLER

İkamet izni ihlalinde sınır dışı kararı verilse de 6458 sayılı Kanun md. 55’te sayılan yabancılar hakkında ikamet izni ihlalinde sınır dışı kararı uygulanmaz. Ancak bu kişilerin, belli bir adreste ikamet etmeleri veya istenen şekil ve sürelerde bildirimde bulunmaları istenebilir. Dolayısıyla ikamet izni ihlalinde sınır dışı kararı verilse de sınır dışı edileceği ülkede ölüm cezasına, işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye maruz kalacağı konusunda ciddi emare bulunanlar; ciddi sağlık sorunları, yaş ve hamilelik durumu nedeniyle seyahat etmesi riskli görülenler; hayati tehlike arz eden hastalıkları için tedavisi devam etmekte iken sınır dışı edileceği ülkede tedavi imkânı bulunmayanlar; mağdur destek sürecinden yararlanmakta olan insan ticareti mağdurları ve tedavileri tamamlanıncaya kadar, psikolojik, fiziksel veya cinsel şiddet mağdurları sınır dışı edilemez.

“Somut olayda başvurucu, sınır dışı edilmesi hâlinde, Sünni olmasından dolayı ülkesinde baskı ve zulme maruz kalacağını ileri sürmüş ancak bu konuda iddialarını somutlaştıracak bilgi ve belgeler ortaya koymamıştır. Öte yandan ulusal ve uluslararası kuruluşların raporlarında da menşe ülke olan İran’da başvurucunun ileri sürdüğü gerekçeyle sistematik olarak insan hakları ihlali yapıldığına dair bir değerlendirmeye yer verilmediği görülmektedir. Anayasa Mahkemesi, gerçekleştiği iddia olunan müdahalenin başvurucunun yaşamına ya da maddi veya manevi bütünlüğüne yönelik gerçek ve ciddi bir tehlike oluşturabilecek nitelikte olması hâlinde İçtüzük’ün 73. maddesi uyarınca tedbir değerlendirmesi yapabilmektedir. Bu aşamada dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden başvurucuya yönelik derhâl tedbir kararı verilmesini gerektiren ciddi bir tehlike bulunduğu anlaşılamadığından tedbir talebinin reddine karar verilmesi gerekir.” (Anayasa Mahkemesi 1.B., B. 2016/22509 T.02.11.2016).

İKAMET İZNİ İHLALİNDE SINIR DIŞI ETME KARARININ TEBLİĞİ

İkamet izni ihlalinde sınır dışı etme kararı alındıktan sonra kararın ilgililere tebliğ edilmesi gerekir. Kararın tebliği 6458 sayılı Kanun md. 53/2’de düzenlenmiştir. Sınır dışı etme kararı ve kararın gerekçesi, hakkında sınır dışı etme kararı alınan yabancıya, yasal temsilcisine ya da avukatına tebliğ edilir. İkamet izni ihlalinde sınır dışı etme kararı verilen kişi avukat tarafından temsil edilmiyorsa kendisine veya yasal temsilcisine kararın sonucu, itiraz usulleri ve süreleri hakkında bilgi verilir.

İKAMET İZNİ İHLALİNDE SINIR DIŞI KARARINA İTİRAZ

İkamet izni ihlalinde sınır dışı kararına itiraz, yabancı hakkında verilen sınır dışı etme kararına karşı yargı yoluna başvurulmasıdır. İkamet izni ihlalinde sınır dışı kararına itiraz etmek isteyen yabancı, verilen kararın tebliğinden itibaren 7 (yedi) gün içinde idare mahkemesine başvurmalıdır. Yargılama sonuçlanana kadar hakkında sınır dışı kararı verilen kişi sınır dışı edilemeyeceğinden idare mahkemesine yapılan itiraz yabancının sınır dışı edilmesini engeller.

İKAMET İZNİ İHLALİNDE İDARİ GÖZETİM KARARI NEDİR?

İkamet izni ihlalinde idari gözetim kararı, yabancıların, kanunda aranan şartları taşıması sebebiyle Geri Gönderme Merkezi’nde belli bir süre tutulmasıdır. İdari gözetim kararı, ikamet izni ihlalinde sınır dışı kararı verilen yabancılar hakkında uygulanır. Bu kişilerden kaçma ve kaybolma riski bulunan, Türkiye’ye giriş veya çıkış kurallarını ihlal eden, sahte ya da asılsız belge kullanan, kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın Türkiye’den çıkmaları için verilen sürede çıkmayan, kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar hakkında ikamet izni ihlali sebebiyle idari gözetim kararı alınır. Bu kişiler, idari gözetim kararı yerine idari gözetime alternatif yükümlülüklere de tabi tutulabilirler. İdari gözetim kararını valilik verir. Dolayısıyla ilgili düzenlemede sayılan kişiler, ikamet izni ihlalinde sınır dışı kararı verilmesi neticesinde idari gözetim altına alınırlar.

İKAMET İZNİ İHLALİNDE İDARİ GÖZETİM SÜRESİ

İkamet izni ihlalinde idari gözetim süresi 6458 sayılı Kanun m. 57/3’te düzenlenmiştir. İlgili düzenlemeye göre ikamet izni ihlali sebebiyle hakkında idari gözetim kararı verilen kişi Geri Gönderme Merkezi’nde en fazla altı ay süreyle tutulur.

İKAMET İZNİ İHLALİNDE İDARİ GÖZETİM SÜRESİ UZATILABİLİR Mİ?

İkamet izni ihlali sebebiyle verilen altı aylık idari gözetin süresi, yabancının iş birliği yapmaması veya ülkesiyle ilgili doğru bilgi ya da belgeleri vermemesi nedeniyle sınır dışı etme işlemlerinin tamamlanamaması hâlinde, en fazla altı ay daha uzatılabilir. Dolayısıyla kural yabancının altı ay süreyle idari gözetim altında tutulması ise de istisnai durumlarda bu süre altı ay daha uzatılabilir.

İKAMET İZNİ İHLALİNDE İDARİ GÖZETİMİ VALİLİĞİN DEĞERLENDİRMESİ

İkamet izni ihlalinde sınır dışı kararı verilen yabancı hakkında idari gözetim uygulanması durumunda bu kararın valilik tarafından gözden geçirilmesi gerekir. İdari gözetim sürecinde idari gözetimin zaruri olup olmadığı valilik tarafından her ay düzenli olarak değerlendirilir. Gerek görülmesi durumunda otuz günlük süre beklenmeden de idari gözetim gözden geçirilebilir. Yapılan değerlendirmede kişinin idari gözetim altında tutulmasında zaruri görülmezse idari gözetim derhal sonlandırılır. İdari gözetimi sonlandırılan yabancıya idari gözetime alternatif yükümlülükler de getirilebilir.

İKAMET İZNİ İHLALİNDE İDARİ GÖZETİM HAKKINDA BİLGİLENDİRİLME

İdari gözetim kararı, idari gözetim süresinin uzatılması ve her ay düzenli yapılan değerlendirmelerin sonuçları, gerekçesiyle birlikte idari gözetim altında tutulan kişiye, yasal temsilcisine veya avukatına tebliğ edilir. İdari gözetim altına alınan kişinin bir avukat tarafından temsil edilmemesi durumunda ise kendisi veya yasal temsilcisi kararın sonucu, itiraz usulleri ve süreleri hakkında bilgilendirilir.

İKAMET İZNİ İHLALİNDE İDARİ GÖZETİM KARARINA İTİRAZ

İkamet izni ihlali sebebiyle idari gözetim kararına itiraz 6458 sayılı Kanun m. 57/6’da düzenlenmiştir. İdari gözetim kararına karşı sulh ceza hâkimliğine başvurulabilir. İdareye verilen dilekçeler ise derhal yetkili sulh ceza hâkimliğine ulaştırılır. Sulh ceza hâkimliği incelemeyi beş gün içinde sonuçlandırır.

İDARİ GÖZETİM KARARI YETKİLİ MAHKEME

İdari gözetim kararı yetkili mahkeme hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

İDARİ GÖZETİM KARARI SONLANDIRMA

İdari gözetim kararı sonlandırma hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

SINIR DIŞI EDİLMEK NASIL OLUR

Sınır dışı edilmek nasıl olur hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

SURİYELİLERİN SINIR DIŞI EDİLMESİ

Suriyelilerin sınır dışı edilmesi hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

SINIR DIŞI EDİLME SEBEPLERİ

Sınır dışı edilme sebepleri hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

SINIR DIŞI KARARI ANAYASA MAHKEMESİ

Sınır dışı kararı Anayasa Mahkemesi hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

SINIR DIŞI KARARI YÜRÜTMENİN DURDURULMASI

Sınır dışı kararı yürütmenin durdurulması yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.

SINIR DIŞI ETME KARARI TEBLİĞ FORMU

Sınır dışı etme kararı tebliğ formu hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

İlgili yazılarımız;

https://www.hkavukatlik.com/yabancinin-ucuncu-bir-ulkeye-sinir-disi-edilmesi/

https://www.hkavukatlik.com/sinir-disi-etme-kararina-itiraz/

https://www.hkavukatlik.com/idari-gozetim-kararina-itiraz/

https://www.hkavukatlik.com/calisma-izni-ihlali-sebebiyle-sinir-disi/

https://www.hkavukatlik.com/vize-ihlali-sebebiyle-sinir-disi/

YABANCININ ÜÇÜNCÜ BİR ÜLKEYE SINIR DIŞI EDİLMESİ

YABANCININ ÜÇÜNCÜ BİR ÜLKEYE SINIR DIŞI EDİLMESİ

Yabancının üçüncü bir ülkeye sınır dışı edilmesi konusu Anayasa Mahkemesi’nin 29.09.2022 Tarihli ve 2021/47168 Başvuru Numaralı Hooman Hosseinpour kararı kapsamında aşağıda ayrıntılı bir şekilde incelenecektir. Söz konusu başvuru, ülkesinde ölüm cezasına mahkûm edilmiş yabancının henüz tespit edilmemiş üçüncü bir ülkeye sınır dışı edilmesine karar verilmesi ve bu karar aleyhine açılan davada sınır dışı etmenin olası sonuçlarıyla ilgili iddiaların titiz bir incelemeye tabi tutulmaması nedeniyle yaşam hakkı ile kötü muamele yasağının ihlal edildiği iddialarına ilişkindir.

YABANCININ ÜÇÜNCÜ BİR ÜLKEYE SINIR DIŞI EDİLMESİ İŞLEMİNİN DURDURULMASI

Yabancının üçüncü bir ülkeye sınır dışı edilmesi hususundaki Hooman Hosseinpour başvurusu üzerine Anayasa Mahkemesi sınır dışı işleminin durdurulmasına karar vermiştir. Sonrasında, tedbir kararının kaldırılmasına ilişkin yeni bir karar verilinceye veya başvurunun kabul edilemez olduğuna, başvurucunun hakkının ihlal edilmediğine ya da başvurunun düşmesine karar verilinceye kadar başvurucunun sınır dışı edilmesine dair işlemin geçici olarak durdurulmasına karar verilmiştir.

YABANCININ ÜÇÜNCÜ BİR ÜLKEYE SINIR DIŞI EDİLMESİ HAKKINDA MEVZUAT

YABANCININ GERİ GÖNDERME YASAĞI

6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (6458 sayılı Kanun) md. 4 gereğince hiç kimse, işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye tabi tutulacağı veya ırkı, dini, tabiiyeti, belli bir toplumsal gruba mensubiyeti veya siyasi fikirleri dolayısıyla hayatının veya hürriyetinin tehdit altında bulunacağı bir yere gönderilemez.

YABANCIYA İNSANİ İKAMET İZNİ VERİLMESİ

6458 sayılı Kanun md. 46 gereğince valilikler, haklarında sınır dışı etme veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı alındığı hâlde yabancıların Türkiye’den çıkışları yaptırılamadığında ya da Türkiye’den ayrılmaları makul veya mümkün görülmediğinde diğer ikamet izinlerinin verilmesindeki şartları aramadan İçişleri Bakanlığınca belirlenen sürelerle sınırlı olmak kaydıyla ve Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün onayını alarak insani ikamet izni verebilir ve bu izinleri uzatabilir.

YABANCININ KISA DÖNEM İKAMET İZNİ

6458 sayılı Kanun md. 31 gereğince adli veya idari makamların talep veya kararına bağlı olarak Türkiye’de kalması gerekenlere en fazla iki yıllık süreyle kısa süreli ikamet izni verilebilir.

YABANCININ SINIR DIŞI EDİLMESİ

6458 sayılı Kanun md. 52 gereğince yabancılar, sınır dışı etme kararıyla, menşe ülkesine veya transit gideceği ülkeye ya da üçüncü bir ülkeye sınır dışı edilebilir. 6458 sayılı Kanun md. 53 gereğince sınır dışı etme kararı, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün talimatı üzerine veya resen valiliklerce alınır. Sınır dışı etme kararı, gerekçeleriyle birlikte hakkında sınır dışı etme kararı alınan yabancıya veya yasal temsilcisine ya da avukatına tebliğ edilir ve hakkında sınır dışı etme kararı alınan yabancı, bir avukat tarafından temsil edilmiyorsa kendisi veya yasal temsilcisi, kararın sonucu, itiraz usulleri ve süreleri hakkında bilgilendirilir. Yabancı veya yasal temsilcisi ya da avukatı, sınır dışı etme kararına karşı, kararın tebliğinden itibaren yedi gün içinde idare mahkemesine başvurabilir. Mahkemeye başvuran kişi, sınır dışı etme kararını veren makama da başvurusunu bildirir. Mahkemeye yapılan başvurular on beş gün içinde sonuçlandırılır. Mahkemenin bu konuda vermiş olduğu karar kesindir. Yabancının rızası saklı kalmak kaydıyla, dava açma süresi içinde veya yargı yoluna başvurulması hâlinde yargılama sonuçlanıncaya kadar yabancı sınır dışı edilmez.

YABANCININ SINIR DIŞI EDİLECEĞİ ÜLKENİN TESPİTİ

Yabancının üçüncü bir ülkeye sınır dışı edilmesi açısından Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik (Yönetmelik) md. 51/2 gereğince yabancının sınır dışı edileceği ülkenin tespitinde; vatandaşlık durumu, gönderilmesi planlanan ülkeye kabul edilip edilmeyeceği ve varsa gidebileceği üçüncü bir ülkeye ilişkin talebi göz önünde bulundurulur.

YABANCI NASIL SINIR DIŞI EDİLİR?

6458 sayılı Kanun md. 60 gereğince geri gönderme merkezindeki yabancı, kolluk birimi tarafından sınır kapılarına götürülür, geri gönderme merkezlerine sevk edilmesine gerek kalmadan sınır dışı edilecek yabancı ise Göç İdaresi Genel Müdürlüğü taşra teşkilatının koordinesinde kolluk birimlerince sınır kapılarına götürülür. Sınır dışı edilecek yabancının seyahat masrafları kendisi tarafından karşılanır. Yabancının pasaportu ve diğer belgeleri sınır dışı edilinceye kadar tutulabilir.

ÖLÜM CEZASINA MAHKUM EDİLECEK YABANCIYA İKİNCİL KORUMA

6458 sayılı Kanun md. 63/1-a gereğince mülteci veya şartlı mülteci olarak nitelendirilemeyen, ancak menşe ülkesine veya ikamet ülkesine geri gönderildiği takdirde ölüm cezasına mahkûm olacak veya ölüm cezası infaz edilecek olması nedeniyle menşe ülkesinin veya ikamet ülkesinin korumasından yararlanamayan veya söz konusu tehdit nedeniyle yararlanmak istemeyen yabancı ya da vatansız kişiye, statü belirleme işlemleri sonrasında ikincil koruma statüsü verilir.

YABANCININ ÜÇÜNCÜ BİR ÜLKEYE SINIR DIŞI EDİLMESİ YASAĞI

Yönetmelik md. 57 gereğince sınır dışı etme kararı alındıktan sonra, sınır dışı edileceği ülkede ölüm cezasına, işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye maruz kalacağı konusunda ciddi emare bulunan yabancının öncelikle üçüncü bir ülkeye sınır dışı edilmesi ihtimali değerlendirilir. Yabancının üçüncü bir ülkeye sınır dışı edilmesi mümkün olmadığında sınır dışı etme kararı uygulanmaz ve yabancıya insani ikamet izni verilir. İnsani ikamet izni süresince yabancının ülkesine veya gidebileceği üçüncü bir ülkeye sınır dışı edilme olanakları araştırılır. Sınır dışı etme engelinin ortadan kalkması halinde insani ikamet izni iptal edilir ve yeni bir karar alınmaksızın sınır dışı etme işlemi tamamlanır. Adli makamlarca sınır dışı etme kararının iptaline dair karar verilen yabancıların sınır dışı ve varsa idari gözetim kararları sonlandırılır.

SINIR DIŞI EDİLECEK YABANCININ GÖNÜLLÜ GERİ DÖNÜŞ TALEBİ

Yönetmelik md. 63 gereğince hakkında idari gözetim kararı alınan yabancılardan ülkelerine veya üçüncü bir ülkeye gönüllü geri dönüş talebi olanlar, seyahatlerine engel bir durumları yoksa geri gönderme merkezlerine sevk edilmeden doğrudan ülkelerine veya istedikleri üçüncü ülkeye gönderilir. Dolayısıyla yabancının üçüncü bir ülkeye sınır dışı edilmesi gönüllü de olabilir.

YABANCININ SINIR DIŞI EDİLECEĞİ ÜÇÜNCÜ ÜLKENİN TESPİTİ

6458 sayılı Kanun md. 74, Türkiye’ye güvenli üçüncü bir ülkeden gelenlerin uluslararası koruma başvurularının değerlendirilmesi ve bu bağlamda hangi ülkelerin güvenli üçüncü ülke olarak nitelendirileceğini, Yönetmelik md. 7 ise bir ülkenin başvuru sahibi için güvenli üçüncü ülke olarak nitelendirilebilmesi için gerekli şartlar ve başvuru sahibinin güvenli üçüncü ülkeden geldiğinin kabul edildiği durumlarda yapılacak işlemlerle ilgili regülasyonları düzenler. Bunun yanında 6458 sayılı Kanun ve Yönetmelik yabancının üçüncü bir ülkeye sınır dışı edilmesi hususunda, sınır dışı edilecek ülkenin nasıl tespit edileceği, bu ülkenin başvurucuya bildirilip bildirilmeyeceği, başvurucunun tespit edilen ülkenin kendisi için güvenli ülke olmadığına ve/veya söz konusu üçüncü ülkenin kendisini ülkesine sınır dışı edeceğine ya da iade edeceğine ilişkin bir iddiası varsa bu iddiasına dayanarak dava açıp açamayacağı, dava açabilecek ise bu davanın sınır dışı işlemlerini durdurup durdurmayacağı konusunda herhangi bir norm içermemektedir.

ÜÇÜNCÜ ÜLKENİN YABANCIYI KENDİ ÜLKESİNE GÖNDERME İHTİMALİ

AİHM; M.S.S./Belçika ve Yunanistan ([BD], B. No: 30696/09, 21/1/2011) kararı kapsamında sınır dışı etme ile ilgili usul uygulanırken yabancının kötü muameleye maruz kalma riski bulunan ülkeye sadece doğrudan değil dolaylı olarak gönderilme ihtimali de gözetilmelidir. Dolayısıyla idari ve adli makamlar üçüncü ülkenin yabancıyı kendi ülkesine gönderme ihtimalini de değerlendirmelidir.

YABANCININ SINIR DIŞI EDİLECEĞİ ÜLKENİN BELİRLENMEMESİ

AİHM, Auad/Bulgaristan (B. No: 46390/10, 11/10/2011, § 133) kararında iç hukukta gerekli olmadığı için sınır dışı etme kararı veya başka herhangi bir bağlayıcı hukuki işlemin yabancının sınır dışı edileceği hedef ülkeyi belirtmemiş olmasının kesinlik yönünden sorunlu olduğunu belirtmiştir.

AİHM, A.D. ve diğerleri/Türkiye (B. No: 22681/09, § 22/7/2014) kararında ise yabancının gönderileceği ülkenin net olmamasının kabul edilemez olduğu zira bu şekilde yabancının belirsiz olan durumunun daha da kötüleştirilmiş olduğu ve varış ülkesi belli olmayan bir yabancının sınır dışı edilmesi kapsamındaki riskler dikkate alınmadan anlamlı bir inceleme yürütülemeyeceğinden adli incelemenin amacının zedelendiği vurgulanmıştır.

ANAYASA MAHKEMESİNİN SINIR DIŞI DURUMUNDA KÖTÜ MUAMELEYE BAKIŞI

Anayasa Mahkemesi’nin, idam edilme ve kötü muameleye uğrama riski bulunan ülkeye sınır dışı etme işlemi yönünden benimsediği genel ilkeler A.A. ve A.A. ([GK], B. No: 2015/3941, 1/3/2017, §§ 54-72) kararında yer almaktadır. Bu ilkeler kısaca şöyledir;

i. Anayasa’nın 17. maddesi, Anayasa’nın 5. maddesi ile Anayasa’nın temel hak ve hürriyetlerin yabancılar için milletlerarası hukuka uygun olarak kanunla sınırlanabileceğine ilişkin 16. maddesi ile birlikte yorumlandığında devlete, egemenlik yetkisi alanında olup gönderildikleri ülkede kötü muameleye maruz kalabilecek yabancıların maddi ve manevi varlıklarına yönelik risklere karşı korunmaları yönünde pozitif yükümlülük de yüklemektedir. Nitekim Anayasa’nın 17. maddesinde devlete getirilen kötü muamelede bulunmama (negatif) yükümlülüğünün herhangi bir istisnasına yer verilmemiş, temel hak ve özgürlüklerin savaş, seferberlik hâllerinde veya olağanüstü hâllerde kullanılmasının durdurulmasına imkân veren Anayasa’nın 15. maddesinde de maddi ve manevi varlığın bütünlüğüne dokunulamayacağı belirtilmiştir.

ii. Anılan pozitif yükümlülük kapsamında sınır dışı edilecek kişiye ülkesinde karşılaşabileceği risklere karşı gerçek anlamda bir koruma sağlanabilmesi için bu kişiye sınır dışı kararına karşı etkili bir karşı çıkma imkânı tanınması gerekir. Aksi hâlde sınır dışı edildiğinde kötü muameleye maruz kalma riski altında olduğunu iddia eden ve bu iddiasını delillendirme konusunda devlete göre daha kısıtlı imkânlara sahip olan yabancıya gerçek anlamda bir koruma sağlanabildiğinden bahsetmek mümkün olmayacaktır. Dolayısıyla kötü muameleye karşı koruma pozitif yükümlülüğünün -anılan yasağın koruduğu hakların doğası gereği- hakkında sınır dışı kararı verilen bir yabancıya iddiaları araştırtma ve bu kararı adil bir şekilde inceletme imkânı sağlayan usul güvencelerini de içerdiği kuşkusuzdur. Bu çerçevede sınır dışı etme işlemi sonucunda yabancının gönderileceği ülkede kötü muamele yasağının ihlal edileceğine ilişkin iddianın savunulabilir (araştırılabilir/tartışılabilir /araştırmaya değer/makul şüphe uyandıran) ve belirli bir ciddilik seviyesinde olması, ayrıca varsa sözü edilen iddiayı destekleyen bilgi ve belgelerin sunulması durumunda idari ve yargısal makamlar tarafından söz konusu ülkede gerçek bir ihlal riskinin bulunup bulunmadığı ayrıntılı şekilde araştırılmalıdır. Anılan usul güvencelerinin bir gereği olarak idari makamlar tarafından alınan sınır dışı kararlarının bağımsız bir yargı organı tarafından denetlenmesi, bu denetim süresince sınır dışı kararlarının icra edilmemesi ve yargılama sürecine tarafların etkili katılımının sağlanması gerekir.

iii. Sınır dışı etme kararının uygulanması hâlinde kötü muamele yasağının ihlal edilebileceğine karar verebilmek için geri gönderilen ülkedeki riskin varlığının bir olasılığın ötesinde gerçek bir risk seviyesinde olduğunun ispatlanması gerekir. Bu konudaki ispat külfeti iddianın niteliğine göre kamu makamlarına ve/veya başvurucuya ait olabilir.

iv. Gerçek riskin varlığına ilişkin maddi olguların bulunup bulunmadığı araştırılırken kural olarak sınır dışı kararının verildiği tarihteki koşullar dikkate alınmalıdır. Ancak yapılacak değerlendirmenin sonucunu doğrudan etkileyecek önemli gelişmeler olması hâlinde yeni durum da gözönünde tutulmalıdır.

v. Sınır dışı etme kararıyla ilgili bireysel başvurularda Anayasa Mahkemesinin öncelikli rolü, geri gönderilen ülkede kötü muamele riskinin varlığına ilişkin savunulabilir bir iddianın bulunduğu durumlarda idari ve yargısal makamlar tarafından anılan yasak kapsamındaki usul güvencelerinin sağlanıp sağlanmadığını denetlemekten ibarettir. Anayasa Mahkemesi, usul güvencelerinin sağlanmadığını değerlendirdiğinde ikincillik ilkesi gereği kural olarak yeniden yargılama yapılması amacıyla ihlal kararı verir. Usul güvencelerinin sağlandığı durumlarda ise geri gönderilen ülkede gerçek bir kötü muamele riskinin bulunup bulunmadığı ayrıca değerlendirilir. Bununla birlikte Anayasa Mahkemesi, somut olayın özel koşulları altında gerekli gördüğü hâllerde geri gönderilen ülkede gerçek bir kötü muamele riski bulunup bulunmadığını istisnai olarak ilk elden kendisi de inceleyebilir. Böyle bir durumda Anayasa Mahkemesi, sınır dışı işleminin gerçekleşmesi hâlinde kötü muamele yasağının maddi boyutunun ihlal edilip edilmeyeceğine ilişkin bir değerlendirme yapabilir.

YABANCININ ÜÇÜNCÜ BİR ÜLKEYE SINIR DIŞI EDİLMESİ KARARININ İPTALİ

Anayasa Mahkemesi, devletin kötü muamele yasağı kapsamındaki pozitif yükümlülüğünün, sınır dışı etme kararı alınırken kamu makamlarının yabancının kötü muameleye maruz kalabileceğini iddia ettiği ülkeye dolaylı olarak gönderilmesi ihtimalini gözetmesi gerektiğini de kabul etmektedir (A.D., B. No:2014/19506, 3/4/2019, § 55).

Anayasa’nın 17. maddesinin devlete yüklediği pozitif yükümlüklerden biri de bir kişinin yaşamına yönelik gerçek ve yakın tehlikenin bulunduğunun kamu makamlarınca bilindiği ya da bilinmesi gerektiği durumlarda, makul ölçüler çerçevesinde ve bu tehlikenin gerçekleşmesini önleyebilecek şekilde önlemlerin alınmasıdır (Serpil Kerimoğlu ve diğerleri, B. No: 2012/752, 17/9/2013, § 50). Bu durunda sözü edilen Anayasa normunun yabancının riskin bulunduğu ülkeye doğrudan veya dolaylı olarak sınır dışı edilmesini yasakladığı söylenebilir. Dolayısıyla söz konusu riske rağmen yabancının doğrudan veya dolaylı olarak riskin bulunduğu ülkeye sınır dışı edilmesi hem yaşam hakkını hem kötü muamele yasağını ihlal eder. Bu nedenle gerek sınır dışı etme kararını almaya yetkili olan idari makamlar gerek sınır dışı etme kararına karşı açılan iptal davasını inceleyen yargı mercileri, yabancının dolaylı olarak da olsa ölüm cezasına maruz kalma veya mevcut ölüm cezasının uygulanması konusunda gerçek bir riskin bulunduğu ülkeye sınır dışı edilip edilmeyeceğini inceler.

Yabancının gidebileceği üçüncü bir ülkeye sınır dışı edilmesine karar verilse de dolaylı olarak ülkesine sınır dışı edilebilir. 6458 sayılı Kanun’da ve Yönetmelik’te üçüncü bir ülkeye sınır dışı edilmesine karar verilen yabancıların hangi ülkeye sınır dışı edileceğinin nasıl tespit edileceği, bu ülkenin başvurucuya bildirilip bildirilmeyeceği, başvurucunun tespit edilen ülkenin kendisi için güvenli ülke olmadığına ve/veya söz konusu üçüncü ülkenin kendisini ülkesine sınır dışı edeceğine ya da iade edeceğine ilişkin bir iddiası varsa bu iddiasına dayanarak dava açıp açamayacağı ve şayet dava açabilecek ise bu davanın sınır dışı işlemlerini durdurup durdurmayacağı konusunda herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Anayasa Mahkemesi bu durumun hukuki boşluk sebebiyle oluşmadığını belirtmektedir. Zira 6458 sayılı Kanun md. 52 yabancının sınır dışı edileceği ülke tespit edilmeden sınır dışı etme kararı alınabileceği şeklinde yorumlanmamalıdır. Dolayısıyla, yabancının nereye sınır dışı edileceğinin sınır dışı etme kararında yer almaması hâlinde sınır dışı edileceği ülkede yabancının ölüm cezasına, işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye maruz kalıp kalmayacağı veya yabancının dolaylı olarak menşe ülkesine sınır dışı edilip edilmeyeceği yargı mercilerince değerlendirilemez.

YABANCININ ÜÇÜNCÜ BİR ÜLKEYE SINIR DIŞI EDİLMESİ KARARINA KARŞI ANAYASA MAHKEMESİ YENİDEN YARGILAMA KARARI

Anayasa Mahkemesi yaptığı incelemede hak ihlalini tespit eder ve bu ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılmasında hukuki yarar görürse yeniden yargılamaya karar verir. Bu durumda kararın gönderildiği yargılama makamı yeniden yargılama işlemlerini başlatarak ihlal sonucuna ulaştıran nedenleri gideren ve ihlal kararında belirtilen ilkelere uygun yeni bir karar verir.

ANAYASA MAHKEMESİ SINIR DIŞI ETME KARARINA KARŞI TAZMİNAT

Anayasa Mahkemesi ihlalin niteliğine göre yeniden yargılamanın yeterli bir giderim sağlayacağını değerlendirdiğinde başvurucunun tazminat talebinin reddine karar vermektedir.

Benzer Yazılar İçin Bakınız.

https://www.hkavukatlik.com/idari-gozetim-kararina-itiraz/

https://www.hkavukatlik.com/sinir-disi-etme-kararina-itiraz/

https://www.hkavukatlik.com/sgk-kanser-ilaci-davasi/

,

TAŞINMAZ ALARAK TÜRK VATANDAŞLIĞI KAZANMA

TAŞINMAZ ALARAK TÜRK VATANDAŞLIĞI KAZANMA

A- TAŞINMAZ ALARAK TÜRK VATANDAŞLIĞI KAZANMA NEDİR?

Taşınmaz alarak Türk vatandaşlığı kazanma, yabancının, belirli bir değerin üzerindeki taşınmazı ilgili düzenlemelerde belirtilen şartlarla satın alması neticesinde Cumhurbaşkanı kararı ile Türk vatandaşlığı kazanmasıdır.

B- TÜRK VATANDAŞLIĞI KAZANABİLECEK KİŞİLER KİMLERDİR?

Yabancılar, millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla Cumhurbaşkanı kararı ile Türk vatandaşlığı kazanabilirler (5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu md. 12/1).

C- TÜRK VATANDAŞLIĞI KAZANAMAYACAK KİŞİLER KİMLERDİR?

Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek hali bulunan yabancıların vatandaşlık kazanma talepleri Bakanlıkça reddedilir. Dolayısıyla söz konusu yabancılar Türk vatandaşlığı kazanamazlar (5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu md. 12/2).

D- KİMLER TÜRK VATANDAŞI OLABİLİR?

1- ÜLKEYE HİZMETİ GEÇEN VEYA GEÇECEĞİ DÜŞÜNÜLEN KİŞİLER

Türk vatandaşlığı kazanabilecek yabancılardan ilki, Türkiye’ye sanayi tesisleri getiren veya bilimsel, teknolojik, ekonomik, sosyal, sportif, kültürel, sanatsal alanlarda olağanüstü hizmeti geçen ya da geçeceği düşünülen ve ilgili bakanlıklarca haklarında gerekçeli teklifte bulunulan kişilerdir.

2- TURKUAZ KART SAHİPLERİ İLE BUNLARIN EŞ VE ÇOCUKLARI

Türk vatandaşlığı kazanabilecek yabancılardan ikincisi, Turkuaz Kart sahibi yabancılar ve bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuklarıdır.

3- VATANDAŞLIĞA ALINMASI ZARURİ GÖRÜLEN KİŞİLER

Türk vatandaşlığı kazanabilecek yabancılardan üçüncüsü, vatandaşlığa alınması zaruri görülen kişilerdir.

4- GÖÇMEN OLARAK KABUL EDİLEN KİŞİLER

Türk vatandaşlığı kazanabilecek yabancılardan dördüncüsü, göçmen olarak kabul edilen kişilerdir.

5- YATIRIM YAPANLAR İLE BUNLARIN EŞ VE ÇOCUKLARI

Türk vatandaşlığı kazanabilecek yabancılardan beşincisi, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu md. 31/1-j kapsamında Türkiye’de çalışmayan ancak Cumhurbaşkanınca belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuklarıdır.

E- TAŞINMAZ ALARAK TÜRK VATANDAŞLIĞI KAZANMA USULÜ NASILDIR?

Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik md. 20/2’de istisnai olarak Türk vatandaşlığı kazanılabilecek haller sayılmıştır. Bunlardan birisi de ilgili Yönetmelik md. 20/2-b’de düzenlenen taşınmaz alarak Türk vatandaşlığı kazanma halidir. Bu kapsamda, en az 400.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarındaki taşınmazı tapu kayıtlarına üç yıl satılmaması şerhi koyulmak şartıyla satın aldığı veya kat mülkiyeti ya da kat irtifakı kurulmuş, en az 400.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarı peşin olarak yatırılan ve tapu siciline üç yıl süreyle devir ve terkini yapılmayacağı taahhüdü şerh edilmek şartıyla noterde düzenlenmiş sözleşme ile taşınmazın satışının vaat edildiği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca tespit edilen yabancı Cumhurbaşkanı kararı ile Türk vatandaşlığı kazanabilir.

F- TAŞINMAZ ALARAK TÜRK VATANDAŞLIĞI KAZANMA İÇİN GEREKLİ BELGELER?

Taşınmaz alarak Türk vatandaşlığı kazanma için yabancının aşağıda yer verilen belgeleri içeren dosyayı hazırlayarak müracaat makamına tevdi etmesi gerekir.

1- DİLEKÇE

Belgelerden ilki, isteği belirten form dilekçedir.

2- PASAPORT VEYA BENZERİ BELGE

Belgelerden ikincisi, kişinin hangi devlet vatandaşı olduğunu gösteren pasaport veya benzeri belge, vatansız ise temininin mümkün olması halinde buna ilişkin belgedir.

3- MEDENİ HAL BELGESİ

Belgelerden üçüncüsü, medenî hal belgesi ve evli ise evlenme belgesi, boşanmış ise boşanma belgesi, dul ise eşine ait ölüm belgesidir.

4- DOĞUM BELGESİ VEYA NÜFUS KAYIT ÖRNEĞİ

Belgelerden dördüncüsü, kişinin kimlik bilgilerini gösteren doğum belgesi veya nüfus kayıt örneği gibi belge ve evli ise eş ve çocuklarının aile bağını kanıtlayan nüfus kayıt örneği veya benzeri belgedir.

5- TÜRK VATANDAŞI YAKINLAR VARSA NÜFUS KAYIT ÖRNEKLERİ

Belgelerden beşincisi, Türk vatandaşı birinci veya ikinci derece yakınları varsa bu kişilere ait müracaat makamlarınca sistemden alınan nüfus kayıt örneğidir.

6- YETKİLİ MAKAMLARDAN ALINAN BELGE

Belgelerden altıncısı, kişinin doğum tarihinin ay ve günü bulunmuyorsa, doğum tarihinin tamamlanması için ülkesinin yetkili makamlarından alınmış belge, belgenin temin edilememesi halinde ise 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu md. 39 gereğince işlem yapılmasını kabul ettiğine dair imzalı beyanıdır.

7- MAKBUZ

Belgelerden yedincisi, hizmet bedelinin Maliye veznesine yatırıldığını gösteren makbuzdur.

G- PARASAL DEĞERLER HANGİ KUR ÜZERİNDEN BELİRLENİR?

Parasal değerler, tespit tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının efektif satış kuru ve/veya çapraz döviz kuru esas alınarak belirlenir.

H- YATIRIM TÜRLERİ ARASINDA GEÇİŞKENLİK YAPILABİLİR Mİ?

Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik md. 20/2 kapsamında yapılacak yatırım türleri arasında belirtilen süreyi tamamlamak amacıyla geçişkenlik mümkündür.

İ- GENEL BİLGİ

TAŞINMAZ ALARAK VATANDAŞLIK

Taşınmaz alarak vatandaşlık hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

TAŞINMAZ ALARAK VATANDAŞLIK KAZANMA

Taşınmaz alarak vatandaşlık kazanma hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

PARAYLA VATANDAŞLIK TÜRKİYE

Parayla vatandaşlık Türkiye hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

PARAYLA VATANDAŞLIK VEREN ÜLKELER

Parayla vatandaşlık veren ülkeler hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

PARAYLA VATANDAŞLIK KAZANMA BAŞVURUSU

Parayla vatandaşlık kazanma başvurusu hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

PARAYLA VATANDAŞLIK KAZANMAK İÇİN NEREYE BAŞVURULUR

Parayla vatandaşlık kazanmak için nereye başvurulur hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

ACQUIRING TURKISH CITIZENSHIP BY BUYING A REAL ESTATE

Acquiring Türkish citizenship by buying a real estate hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

BUY HOME GAIN TURKISH CITIZENSHIP

Buy home gain Turkish Citizenship hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

ACQUIRING TURKISH CITIZENSHIP BY INVESTING

Acquiring Türkish citizenship by investing hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

CONDITIONS FOR ACQUIRING TURKISH CITIZENSHIP WITH MONEY

Conditions for acquiring Türkish citizenship with money hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

ATTORNEY FOR ACQUIRING TURKISH CITIZENSHIP WITH MONEY

Attorney for acquiring Türkish citizenship with money hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

OBTAINING CITIZENSHIP WITH AN INVESTMENT OF 400.000 DOLLARS

Obtaining citizenship with an investment of 400.000 dollars hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

APPLICATION FOR CITIZENSHIP WITH MONEY

Application for citizenship with money hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

İlgili konular için bkz.

https://www.hkavukatlik.com/avukatin-tapu-kaydina-erisimi/

https://www.hkavukatlik.com/suriye-uyruklularin-teminat-gosterme-zorunlulugu/

,

SURİYE UYRUKLULARIN TEMİNAT GÖSTERME ZORUNLULUĞU

SURİYE TEMİNAT GÖSTERME

A- SURİYE UYRUKLULARIN TEMİNAT GÖSTERME ZORUNLULUĞU NEDİR?

Suriye uyrukluların teminat gösterme zorunluluğu, Türk mahkemesinde dava açan, davaya katılan veya icra takibinde bulunan Suriye uyruklu kişilerin yargılama ve takip giderleriyle karşı tarafın zarar ve ziyanını karşılamak üzere mahkemenin belirleyeceği teminatı gösterme zorunluluğudur. Konu, birçok mağduriyeti beraberinde getirdiği için açıklığa kavuşturulması önem arz etmektedir.

B- YABANCILIK SEBEBİYLE TEMİNAT GÖSTERME ZORUNLULUĞUNUN DAYANAĞI

Yabancılık sebebine bağlı olarak teminat gösterme zorunluluğu 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun (MÖHUK)‘da düzenlenmiştir. MÖHUK md. 48/1’e göre Türk mahkemesinde dava açan, davaya katılan veya icra takibinde bulunan yabancı gerçek ve tüzel kişiler yargılama ve takip giderleriyle karşı tarafın zarar ve ziyanını karşılamak üzere mahkemenin belirleyeceği teminatı göstermek zorundadırlar.

C- YABANCILIK SEBEBİYLE TEMİNAT GÖSTERME ZORUNLULUĞUNDAN MUAFİYET

Teminattan muafiyet halini düzenleyen MÖHUK md. 48/2’de ise mahkemenin dava açanı, davaya katılanı veya icra takibi yapanı karşılıklılık esasına göre teminattan muaf tutacağı belirtilmiştir. Bu kapsamda, karşılıklılık esası çerçevesinde yabancılara muafiyet tanınması mümkündür. Karşılıklılık ile kastedilen, davacı, müdahil veya icra takibini yapan yabancının mensup olduğu devlette Türk vatandaşları için de aynı muafiyetin tanınmış olmasıdır.

Diğer taraftan, MÖHUK md. 1/2’de Türkiye Cumhuriyeti’nin taraf olduğu milletlerarası sözleşme hükümleri saklı tutulduğu için davacının mensup olduğu veya ikamet ettiği ülke ile Türkiye arasında teminattan muafiyeti öngören ikili veya çok taraflı bir sözleşme varsa, ilgili yabancı uyruklu veya Türkiye’de ikametgâhı olmayan kişi teminattan muaf tutulur.

D- TÜRKİYE İLE SURİYE ARASINDA ADLİ YARDIMLAŞMAYA İLİŞKİN ANLAŞMA

Türkiye ile Suriye arasında adli yardımlaşmaya ilişkin Türkiye Cumhuriyeti ve Suriye Arap Cumhuriyeti Arasında Hukuki ve Ticari Konularda Adli Yardımlaşma Anlaşması 09.04.2009 tarihinde imzalanmıştır. Her ne kadar anlaşma mevcut olsa da teminattan muafiyete ilişkin birtakım eksiklikler sebebiyle Suriye uyrukluların teminat gösterme zorunluluğu devam etmektedir.

E- ANLAŞMAYA RAĞMEN SURİYE UYRUKLULULARIN TEMİNAT GÖSTERME ZORUNLULUĞUNUN SEBEBİ

Türkiye Cumhuriyeti ve Suriye Arap Cumhuriyeti Arasında Hukuki ve Ticari Konularda Adli Yardımlaşma Anlaşması onaylanma işlemleri karşı tarafa bildirildikten sonra 20.10.2011 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bunun akabinde anlaşmaların yürürlüğe giriş tarihlerinin tespitine yönelik olarak 244 sayılı Kanun md. 3 (KHK-703/181 ile değiştirilmiş) çerçevesinde Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi çıkarılması için gerekli süreç başlatılmış olmasına rağmen süreç tamamlanamamıştır. Zira, bir milletlerarası antlaşma yürürlük tarihinin tespitine dair kararnamede belirtilen yürürlüğe giriş tarihinde kanun kuvveti kazanacağından onay süreci tamamlanan uluslararası antlaşmaların, iç hukukumuz bakımından yürürlüğe giriş tarihinin tespiti için Kararname çıkartılması gerekmektedir. Dolayısıyla, söz konusu Anlaşmanın yürürlüğe giriş tarihinin tespitine yönelik Kararname çıkarılıncaya kadar Suriye uyrukluların teminat gösterme zorunluluğu devam edecektir.

F- SURİYE UYRUKLULARIN TEMİNAT GÖSTERME ZORUNLULUĞU ‘NUN OLUMSUZ SONUÇLARI

Suriye uyrukluların teminat gösterme zorunluluğu kapsamında Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinden dava veya icra takibi yapılmak istendiğinde yüksek miktarda teminat talebine sebep olmaktadır. Bunun yanında adli yardımdan yararlanma şartlarını sağlayan Suriye uyrukluların adli yardım talepleri de karşılanmamakta ve dava harç, masraflarını ödemek durumunda kalmaktadırlar. Bunun sonucunda siyasi ve sosyal çatışma ortamı nedeniyle memleketlerini, evlerini ve yurtlarını terk etmek zorunda kalarak ülkemize sığınan kişilerin hak arama hürriyetleri ellerinden alınmaktadır.

Yaşadıkları sosyal, kültürel ve ekonomik zorluklar yanında taşınır veya taşınmaz malları bulunmayan, bağlı maaşları olmayan, kıt kanaat geçinen ve yardıma muhtaç bu kişilerden teminat istenmesi ve adli yardımdan yararlandırılmamaları büyük mağduriyetlere sebep olmaktadır. Herkesin hak arama özgürlüğünden eşit bir şekilde yararlanmasını sağlamayı amaçlayan ve adil yargılanma hakkının güvencesi olan adli yardım kurumundan dahi yararlandırılmayan bu kişiler açacakları davaların maddi külfetleri sebebiyle davayı sürdürememe tehlikesi ile karşı karşıya kalmaktadırlar. Bu ise hak arama özgürlüklerinin ellerinden alınmasından başka bir şey değildir.

G- GENEL BİLGİ

SURİYELİLERE ADLİ YARDIM

Suriyelilere adli yardım hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

TÜRKİYE SURİYE ADLİ YARDIM ANLAŞMASI

Türkiye Suriye adli yardım anlaşması hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

MÜLTECİ ADLİ YARDIM

Mülteci adli yardım hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

ADLİ YARDIM MÜLTECİ

Adli yardım mülteci hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

YABANCILARIN TEMİNAT YATIRMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ

Yabancıların teminat yatırma yükümlülüğü hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

YABANCILARIN TEMİNAT MUAFİYETİ

Yabancıların teminat muafiyeti hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

TÜRKİYEDE DAVA AÇAN YABANCILARIN TEMİNAT YATIRMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ

Türkiye’de dava açan yabancıların teminat yatırma yükümlülüğü hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

İlgili konular için bkz. https://www.hkavukatlik.com/is-kazasinda-manevi-tazminat/

https://www.hkavukatlik.com/trafik-kazasinda-asli-kusur/

https://www.hkavukatlik.com/trafik-kazasinda-cenaze-giderleri/

https://www.hkavukatlik.com/olumlu-trafik-kazasi-tazminati/