TÜRKPATENT marka iptal başvurusu ile ilgili olarak 15.03.2025 tarihli Resmî Gazete’de Sınai Mülkiyet Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayımlanmıştır. Söz konusu Yönetmelik md. 2 ile Sınai Mülkiyet Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik (Yönetmelik) md. 30’dan sonra gelmek üzere md. 30/A ve 30/B eklenmiştir. Böylece markanın TÜRKPATENT tarafından iptalini düzenleyen Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK) md. 26’nın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Aşağıda, TÜRKPATENT marka iptal başvurusu süreci SMK md. 26 ve Yönetmelik md. 30/A ve 30/B bağlamında detaylı bir şekilde incelenecektir.
TÜRKPATENT MARKA İPTAL BAŞVURUSU HANGİ HALLERDE YAPILABİLİR?
TÜRKPATENT marka iptal başvurusu yapılabilecek haller SMK md. 26/1’de dört bent halinde sayılmıştır.Belirtilen dört halden en az biri bulunuyorsa TÜRKPATENT marka iptal başvurusu yapılabilir.
Bunlardan ilki, markanın tescil tarihinden itibaren beş yıl içinde haklı bir sebep olmadan tescil edildiği mal veya hizmetler bakımından marka sahibi tarafından Türkiye’de ciddi biçimde kullanılmaması ya da kullanımına beş yıl kesintisiz ara verilmesidir (SMK md. 26/1-a). İkincisi, marka sahibinin fiilleri veya gerekli önlemleri almaması sonucu markanın, tescilli olduğu mal veya hizmetler için yaygın bir ad hâline gelmesidir (SMK md. 26/1-b). Üçüncüsü, marka sahibi tarafından veya marka sahibinin izniyle gerçekleştirilen kullanım sonucunda markanın, tescilli olduğu mal veya hizmetlerin özellikle niteliği, kalitesi veya coğrafi kaynağı konusunda halkı yanıltmasıdır (SMK md. 26/1-c). Dördüncüsü ise garanti markası veya ortak marka bakımından gerekliliklere uygun hareket edilmemesidir (SMK md. 26/1-ç).
TÜRKPATENT MARKA İPTAL BAŞVURUSUNU KİM YAPABİLİR?
TÜRKPATENT marka iptal başvurusu, ilgili kişiler tarafından yapılabilir (SMK md. 26/2). Bu bakımdan başvuru sahibi, ilgili kişilerden olduğunu ortaya koyacak belgeleri başvuruya eklemelidir.
TÜRKPATENT MARKA İPTAL BAŞVURUSU KİME KARŞI YAPILABİLİR?
TÜRKPATENT marka iptal başvurusu, talep tarihinde sicilde marka sahibi olarak kayıtlı kişilere veya hukuki haleflerine karşı yapılmalıdır (SMK md. 26/3). Hak sahibi iptal incelemesi sırasında değişirse, sicilde hak sahibi olarak görünen kişiye karşı işlemlere devam edilir (SMK md. 26/6).
TÜRKPATENT MARKA İPTAL BAŞVURUSU NASIL YAPILABİLİR?
TÜRKPATENT marka iptal başvurusu, tek bir tescilli marka için yapılmalıdır. İptal talebi, tescilli markanın iptaline ilişkin gerekçelerin ilgili mevzuattaki madde, fıkra ve bent karşılıklarının belirtildiği imzalı iptal talep formu ile yapılır. İptal talebinin incelenmesi için talep ile ücretin ödenmesi ve ücretin ödendiğine ilişkin bilginin TÜRKPATENT’e sunulması gereklidir (Yönetmelik md. 30/A/3).
TÜRKPATENT MARKA İPTAL BAŞVURUSU ÜCRETİ
TÜRKPATENT marka iptal başvurusu ücreti, Kurum ücreti ve emanet hesabında tutulacak ücret olmak üzere iki kalem olarak hesaplanır ve tek seferde tahsil edilir (Yönetmelik md. 30/B/1). İptal talebinin tümden reddedilmesi halinde emanet hesabında tutulan ücret, talebi üzerine, sicilde kayıtlı marka sahibine ödenir. İptal talebinin tümden kabul edilmesi halinde ise emanet hesabında tutulan ücret, talebi üzerine, iptal talebi sahibine ödenir. İptal talebinin kısmen kabulünde ise taraflara ödeme işlemi yapılmaz ve emanet hesaba alınan para TÜRKPATENT’e gelir olarak kaydedilir. Söz konusu ücret talepleri içinTÜRKPATENT tarafından nihai karar verilmiş olmalıdır (Yönetmelik md. 30/B/2).
TÜRKPATENT’in nihai kararından itibaren on yıl içinde talep edilmeyen ücretler TÜRKPATENT’e gelir olarak kaydedilir (Yönetmelik md. 30/B/3). Eksikliklerin süresinde giderilmemesi halinde ise talebi üzerine, emanet hesapta tutulan ücret talep sahibine iade edilir (Yönetmelik md. 30/B/4).
TÜRKPATENT MARKA İPTAL BAŞVURUSU FORMUNDA YER ALMASI GEREKEN BİLGİLER NELERDİR?
TÜRKPATENT marka iptal başvurusu formunda, iptali talep edilen markanın tescil numarası, iptal talebine konu mallar veya hizmetler, talep sahibinin kimlik ve iletişim bilgileri, talep vekil aracılığıyla yapılıyorsa vekilin kimlik ve iletişim bilgileri, iptal talebinin ilgili mevzuattaki madde, fıkra ve bent karşılıkları belirtilmek suretiyle gerekçeleri ve SMK md. 26/1-a dışındaki gerekçelere ilişkin bilgi veya belgeler ile ücretin ödendiğine ilişkin bilgi yer almalıdır (Yönetmelik md. 30/A/4). İptal talebi Yönetmelik md. 30/A/3 ve 30/A/4’e uygun olarak yapılmamışsa, eksikliğin giderilmesi için talep sahibine bir aylık süre verilir. Eksikliklerin belirtilen süre içinde giderilmemesi halinde talep reddedilir ve alınan ücret iade edilmez (Yönetmelik md. 30/A/5).
TÜRKPATENT MARKA İPTAL BAŞVURUSU GERİ ÇEKİLEBİLİR Mİ?
TÜRKPATENT marka iptal başvurusu, iptal hakkında karar verilmeden önce geri çekilebilir (Yönetmelik md. 33/1). İptal talebinin geri çekilebilmesi için itirazın veya iptal talebinin geri çekilmesi talebini içeren form ile talep vekil tarafından yapılmış ise geri çekme yetkisini açıkça içeren vekâletname TÜRKPATENT’e sunulmalıdır (Yönetmelik md. 33/2). İptal talebinin geri çekilmesi durumunda, talebi üzerine, emanet hesapta tutulan ücret talep sahibine iade edilir (Yönetmelik md. 33/3).
İPTAL BAŞVURUSUNDAN ÖNCE MARKANIN CİDDİ BİÇİMDE KULLANILMIŞ OLMASI
Markanın tescil tarihinden itibaren beş yıl içinde haklı bir sebep olmadan tescil edildiği mal veya hizmetler bakımından marka sahibi tarafından Türkiye’de ciddi biçimde kullanılmaması ya da kullanımına beş yıl kesintisiz ara verilmesi durumunda SMK md. 26/1-a’ya dayalı olarak TÜRKPATENT marka iptal başvurusu yapılabileceği yukarıda ifade edilmişti. Ancak markanın, beş yıllık sürenin dolması ile iptal talebinin TÜRKPATENT’e sunulduğu tarih arasında tescil edildiği mal veya hizmetler bakımından ciddi biçimde kullanılmış olması hâlinde, TÜRKPATENT marka iptal başvurusu reddedilir. Kullanım, iptal talebinde bulunulacağı düşünülerek gerçekleşmişse, talebin TÜRKPATENT’e sunulmasından önceki üç ay içinde gerçekleşen kullanım ise dikkate alınmaz (SMK md. 26/4).
TÜRKPATENT MARKA İPTAL BAŞVURUSUNA CEVAP HAKKI
TÜRKPATENT marka iptal başvurusu, iptali istenen markanın sahibine tebliğ edilir. Marka sahibi bir ay içinde talebe ilişkin delillerini ve cevaplarını sunar. Söz konusu bir aylık süre içinde talep edilmesi hâlinde bir aya kadar ek süre verilir. TÜRKPATENT gerekli gördüğü takdirde ek bilgi ve belge sunulmasını isteyebilir. TÜRKPATENT, iddia ve savunmalar ile sunulan deliller çerçevesinde dosya üzerinden kararını verir (SMK md. 26/7). Süresi içinde istenilen ek bilgi, belge ve açıklamaların sunulmaması halinde iptal talebi, mevcut bilgi ve belgeler kapsamında dosya üzerinden değerlendirilir. Süresi içerisinde sunulmayan cevaplar ve deliller dikkate alınmaz (Yönetmelik md. 30/A/8).
İptali talep edilen markanın, talep tarihinde tescilli olmaması, marka hakkının sona ermiş olması veya SMK md. 26/1-a kapsamında sunulan iptal taleplerinde markanın en az beş yıldır tescilli olmaması halinde, marka sahibine bildirim yapılmaksızın iptal talebinin reddine karar verilir. Bu husus, iptal kararının daha önceki bir tarihten itibaren etkili olması talebiyle yapılan başvurularda, iptal kararının etkili olacağı tarihte markanın tescilli olup olmadığına bakılarak uygulanır (Yönetmelik md. 30/A/9).
TÜRKPATENT MARKA İPTAL KARARI VE ETKİSİ
TÜRKPATENT marka iptal başvurusu neticesinde markanın tamamen veya kısmen iptaline karar verilebilir. Bu bakımdan iptal hâlleri, markanın tescil edildiği bir kısım mal veya hizmete ilişkin bulunuyorsa, sadece o mal veya hizmet yönünden kısmi iptale karar verilir. Ancak marka örneğini değiştirecek biçimde iptal kararı verilemez (SMK md. 26/5).
TÜRKPATENT marka iptal başvurusu neticesinde markanın iptaline karar verilmesi hâlinde bu karar, iptal talebinin TÜRKPATENT’e sunulduğu tarihten itibaren etkili olur. Ancak talep üzerine, iptal hâllerinin daha önceki bir tarihte doğmuş olması hâlinde iptal kararının bu tarihten itibaren etkili olacağına karar verilebilir (SMK md. 27/2). İptal kararının, talep tarihinden önce etki doğurması talep edilirse, iptal kararının etkili olması istenen tarih iptal talebinde açıkça belirtilmelidir (Yönetmelik md. 30/A/6). Ancak iptal kararının geriye dönük etkisi, karardan önce, markanın sağladığı haklara tecavüz nedeniyle açılan davada verilen kesinleşmiş ve uygulanmış kararlar ile karardan önce kurulmuş ve uygulanmış sözleşmeler bakımından etki doğurmaz (SMK md. 27/3). Sözleşmeler uyarınca ödenmiş bedelin hakkaniyet gereği kısmen ya da tamamen iadesi istenebilir (SMK md. 27/4).
TÜRKPATENT MARKA İPTAL KARARININ KESİNLEŞMESİ
TÜRKPATENT marka iptal başvurusu üzerine verilen kesinleşmiş kararlar, herkese karşı hüküm doğurur (SMK md. 27/5). TÜRKPATENT tarafından verilen nihai iptal kararları Sicile kaydedilir ve marka tescil numarası ve tescil tarihi, marka örneği, marka sahibinin uyruğu ile kimlik ve iletişim bilgileri, iptal edilen mal veya hizmetler ile sınıf numaraları ve iptalin etkili olduğu tarihi içerecek şekilde Bültende yayımlanır (Yönetmelik md. 30/A/12).