A- TRAFİK KAZASINDA CENAZE GİDERLERİ NELERDİR?
Trafik kazasında cenaze giderleri, ölümlü trafik kazası neticesinde ölenin taşınması, yıkatılması, gömülmesi veya mezarlık masrafları için yapılan giderlerdir. Cenaze merasimi sırasında ölenin yakınları tarafından yapılan cenaze giderleri trafik kazasında sorumluluğu bulunan kişilerden tazmin edilebilir. Ancak talep edilen cenaze giderlerinin, ölenin dini, sosyal ve ekonomik durumuna uygun olması gerekir.
B- TRAFİK KAZASINDA CENAZE GİDERLERİ TAZMİNATININ HUKUKİ DAYANAĞI
Trafik kazasında cenaze giderleri, Türk Borçlar Kanunu (TBK) md. 53’te, ölüm halinde uğranılan zararlar arasında sayılmıştır. Dolayısıyla, zarar sorumlusunun ölüm sebebiyle ortaya çıkan trafik kazasında cenaze giderleri açısından tazminat ödeme zorunluluğu bulunmaktadır.
“TBK’nun 53. maddesinde (eski BK’nun 45. md.), ölüm halinde talep edilebilecek maddi zararlar arasında cenaze giderleri de sayılmıştır. Bu nedenle zarar sorumlusu, ölüm halinde yapılan cenaze giderlerinden de sorumludur. Cenaze giderleri; ölümle doğrudan doğruya ilgili bulunan ve ölenin dini ile sosyal ve ekonomik durumuna uygun giderlerden ibaret olup ölenin taşınması, yıkatılması, gömülmesi, mezarlık ücreti gibi giderleri kapsar.” (YARGITAY 17. HD. 2014/11067 E., 2016/11150 K., 05.12.2016 T.)
C- TRAFİK KAZASINDA CENAZE GİDERLERİ DIŞINDA KALAN GİDERLER
Trafik kazasında cenaze giderleri açısından zarar sorumlusu, meydana gelen kaza sonucu oluşan gerçek defin giderlerinden sorumludur. Bunun yanında ölenin milli değerlerine göre yapılan özel giderlerden ise sorumlu değildir. Söz konusu giderler, misafir ağırlama giderleri, taziye masrafları, mezar yapımı, hayır hasenat gibi zorunlu olmayan cenaze merasimi giderleridir. Dolayısıyla, defin için zorunlu giderler dışında kalan söz konusu giderler zarar sorumlusundan tazmin edilemez.
“Cenaze giderleri; ölümle doğrudan doğruya ilgili bulunan giderlerden ibaret olup ölenin taşınması, yıkatılması, gömülmesi, mezarlık ücreti gibi giderleri kapsar. Somut olayda; Mahkemece … Belediye Başkanlığından bildirilen cenaze ve defin maliyetine göre davanın kabulüne karar verilmiştir. Yargıtay’ın yerleşik uygulamaları gereği davalı, davacıların meydana gelen trafik kazası sonucu oluşan gerçek defin gideri zararlarını tazmin ile sorumlu olup davacıların kendi milli değerlerine göre yaptığı özel giderlerden sorumlu değildir. Bu bağlamda; yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda defin için zorunlu olan giderlere hükmedilmesi gerekirken, misafir ağırlama giderleri, taziye masrafları, mezar yapımı, hayır hasenat v.s gibi zorunlu olmayan cenaze merasimi giderlerine yönelik olarak Ergani Belediyesi tarafından bildirilen 8.650,00 TL defin giderine hükmedilmesi doğru görülmemiştir.” (YARGITAY 17. HD. 2016/11622 E., 2019/4962 K., 17.04.2019 T.)
D- TRAFİK KAZASINDA CENAZE GİDERLERİ AÇISINDAN SİGORTACININ SORUMLULUĞU
Trafik kazasında cenaze giderleri ve defin giderleri açısından kusurlu aracın Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası poliçesini düzenleyen sigorta şirketi de sorumludur. Dolayısıyla, kazaya sebep olan aracın sigorta şirketi söz konusu giderleri ödemek zorundadır.
“(Ö)lenin defin giderlerinden oluşan zarardan dolayı zorunlu mali sorumluluk sigortacısının da ölüm teminatı nedeniyle sorumlu olduğunun kabulü gerekirken, defin giderlerinden sigorta şirketinin poliçe kapsamında sorumlu olmadığı gerekçesiyle bu istemin davalı sigorta şirketi yönünden reddine karar verilmesi de doğru olmadığından, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.” (YARGITAY 11. HD. 2003/13073 E., 2004/7383 K., 01.07.2004 T.)
E- TRAFİK KAZASINDA CENAZE GİDERLERİ NASIL İSPATLANIR?
Trafik kazasında cenaze giderleri açısından ölen her kişi için yakınlarının, ailesinin ya da ailesinden birinin defin giderlerine katlandığının kabulü gerekir. Trafik kazasında cenaze giderleri her türlü delille ispatlanabilir. Cenaze masraflarına ilişkin delil ibraz edilemese de hâkimin, olayların olağan akışını ve zarar görenin aldığı önlemleri göz önünde tutarak, trafik kazasında cenaze giderleri miktarını hakkaniyete uygun olarak belirlemesi gerekir (TBK md. 50/2). Bunun için ise mahkeme bilirkişi incelemesi yaptırarak sarf edilen giderleri tespit ettirmelidir. Dolayısıyla, trafik kazasında cenaze giderleri açısından belgelendirilme ve faturalandırma gerekmediği için mahkeme tarafından mahalli örf ve adete göre belirleme yapılmalıdır.
“Davacılar vekili, dava dilekçesinde, desteklerinin ölümü sebebiyle müvekkillerinin katlandığı defin ve cenaze masraflarının da tahsilini istemiştir. Maddi tazminatın her türünün ispatı davacılara aittir. Ne var ki ölen her kişi için yakınlarının veya ailesinin ya da ailelerden birinin mutlak surette bazı defin giderlerine katlandığının kabulü gerekir. Bu tür giderler her türlü delille ispatlanabilir. Bu konuda delil ibraz edilememesi halinde dahi TBK 50/2. Madde gereği mahkemece bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle sarfedilen giderleri tespit ettirmek zorunludur. Mahkemece, cenaze ve defin giderinin tespiti için alınan 14.04.2011 tarihli bilirkişi raporu da değerlendirilerek, yöresel örf ve adetler doğrultusunda yapılabilecek masrafların tespiti ile, BK.’nun 42/2 maddesi uyarınca bu kalem istek için tatmin edici bir tazminata hükmedilmek gerekirken, yazılı şekilde düşük miktarda cenaze ve defin giderine hükmedilmesi isabetli olmamıştır.” (YARGITAY 17. HD. 2014/1503 E., 2015/13111 K., 01.12.2015 T.)
F- TRAFİK KAZASINDA CENAZE GİDERLERİ NASIL TESPİT EDİLİR?
Trafik kazasında cenaze giderleri bakımından davacı tarafından belge ibraz edilememesi durumunda mahkeme tarafından il veya ilçe müftülüklerinden bilgi talep edilir. İl veya ilçe müftülüklerinden gelen cevap doğrultusunda trafik kazasında cenaze giderleri tespit edilir.
Ölüm nedeniyle yapılan cenaze giderlerinin tamamının belgelendirilmesi veya faturalandırılması mümkün olmasa da yapılan giderlerin mahalli örf ve adetlere uygun olarak belirlenip hüküm altına alınması gerekmektedir. Somut olayda; davacılar murisinin ölüm tarihindeki cenaze ve defin giderlerinin miktarı konusunda, …. Müftülüğü‘nün 18.01.2013 tarihli cevabi yazısı ile bilgi verildiği görülmektedir. Bu durum karşısında, mahalli örf adete göre olay tarihinde yapılacak cenaze gideri miktarı da ispat edilmiş olduğundan, davacı tarafın bu talebinin hüküm altına alınması gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile bu talebe ilişkin zararın ispat edilemediği gerekçesiyle reddine hükmolunması doğru görülmemiştir.” (YARGITAY 17. HD. 2014/11067 E., 2016/11150 K., 05.12.2016 T.)
G- CENAZE GİDERLERİNİN KAMU TARAFINDAN KARŞILANMASI
Trafik kazasında cenaze giderleri, kamu hizmeti kapsamında karşılanırsa zarar sorumlusu aleyhine tazminata hükmedilemez. Dolayısıyla, zorunlu defin giderlerinin belediye veya diğer bir kurum tarafından ücretsiz karşılandığının tespiti halinde trafik kazasında cenaze giderleri ve defin giderine yönelik istem reddedilir.
“Davacılar vekili dava dilekçesi ile cenaze ve defin giderinin de tahsilini talep etmiş, mahkemece 9.000,00 TL cenaze defin giderinin tahsiline karar verilmiştir. Yargıtay’ın yerleşik uygulamaları gereği davalı taraf, meydana gelen trafik kazası sonucu davacıların oluşan gerçek defin gideri zararlarını tazmin ile sorumlu olup davacı tarafın kendi değerlerine, yerel örf ve adetlerine göre yaptığı özel giderlerden sorumlu değildir. Dosya kapsamında bulunan, belediyenin cevabi yazısında, cenaze ve defin masrafının alınmadığı, vefat sonrası 3 günlük yemek, ikram vs. masrafların günlük 1.500,00 TL olduğu belirtilmiştir. Bu bağlamda; taziye teşekkür giderleri, yemek giderleri, mevlit gideri v.s. gibi giderler zorunlu olmayan cenaze merasimi giderleri olup zorunlu defin giderlerinin de belediye tarafından ücretsiz karşılandığı belirtilmekle; cenaze ve defin giderine yönelik istemin reddi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.” (YARGITAY 17. HD. 2015/14175 E., 2018/8639 K., 04.10.2018 T.)
H- SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU’NUN KONUYA İLİŞKİN DEĞERLENDİRMESİ
Trafik kazasında cenaze giderleri ve defin giderlerinin tutarına ilişkin farklı değerlendirmeler bulunsa da Sigorta Tahkim Komisyonu, vefatın gerçekleştiği tarihteki asgari net ücretin iki katına kadar cenaze ve defin giderine hükmetmektedir. Dolayısıyla, vefatın gerçekleştiği tarihte asgari net ücret tespit edilerek bunun iki katı tutarında cenaze ve defin giderine hükmedilir.
“Başvuru sahibinin talebi, cenaze ve defin giderleri için yapılan masraflar hayatın olağan akışı içinde gözetilerek vefatın gerçekleştiği tarihteki asgari net ücretin iki katı kadar cenaze ve defin giderinin kadri marufunda olduğu değerlendirilmiştir. Bu suretle vefatın gerçekleştiği tarih olan 13/09/2021 tarihinde asgari net ücret 2.809,55 TL olup iki katı olan 5.619,10 TL’ye kadar cenaze ve defin giderine hükmedilebileceğinden, başvuru sahibinin 2000 TL cenaze gideri talebinin kabulü gerektiği kanaatine varılmıştır.” (SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU UHHK. 2021/220471 E., 2022/1932 K., 05/01/2022 T.)
J- GENEL BİLGİ
1- ANKARA KAMU İHALE HUKUKU AVUKATI
Ankara kamu ihale hukuku avukatı, söz konusu uyuşmazlıklara ilişkin hukuki danışmanlık yapar ve yargılama sürecini takip eder.
2- ANKARA ŞİRKETLER HUKUKU AVUKATI
Ankara şirketler hukuku avukatı, söz konusu uyuşmazlıklara ilişkin hukuki danışmanlık yapar ve yargılama sürecini takip eder.
3- ANKARA YABACILAR HUKUKU AVUKATI
Ankara yabancılar hukuku avukatı, söz konusu uyuşmazlıklara ilişkin hukuki danışmanlık yapar ve yargılama sürecini takip eder.
4- ANKARA İCRA HUKUKU AVUKATI
Ankara icra hukuku avukatı, söz konusu uyuşmazlıklara ilişkin hukuki danışmanlık yapar ve yargılama sürecini takip eder.
5- ANKARA İDARE HUKUKU AVUKATI
Ankara idare hukuku avukatı, söz konusu uyuşmazlıklara ilişkin hukuki danışmanlık yapar ve yargılama sürecini takip eder.
6- ANKARA TÜKETİCİ HUKUKU AVUKATI
Ankara tüketici hukuku avukatı, söz konusu uyuşmazlıklara ilişkin hukuki danışmanlık yapar ve yargılama sürecini takip eder.
7- ANKARA AİLE HUKUKU AVUKATI
Ankara aile hukuku avukatı, söz konusu uyuşmazlıklara ilişkin hukuki danışmanlık yapar ve yargılama sürecini takip eder.
8- ANKARA CEZA HUKUKU AVUKATI
Ankara ceza hukuku avukatı, söz konusu uyuşmazlıklara ilişkin hukuki danışmanlık yapar ve yargılama sürecini takip eder.
9- ANKARA İŞ HUKUKU AVUKATI
Ankara iş hukuku avukatı, söz konusu uyuşmazlıklara ilişkin hukuki danışmanlık yapar ve yargılama sürecini takip eder.
10- ANKARA SİGORTA HUKUKU AVUKATI
Ankara sigorta hukuku avukatı, söz konusu uyuşmazlıklara ilişkin hukuki danışmanlık yapar ve yargılama sürecini takip eder.
11- ANKARA MARKA HUKUKU AVUKATI
Ankara marka hukuku avukatı, söz konusu uyuşmazlıklara ilişkin hukuki danışmanlık yapar ve yargılama sürecini takip eder.
Trafik kazasında hatır taşıması hk. https://hkavukatlik.com/trafik-kazasinda-hatir-tasimasi/