Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenleme suçunu incelemeden önce rapor ve belge kelimelerinin anlamlarına bakılmalıdır. Rapor sözcüğü iki farklı anlam taşır. İlk anlamı, herhangi bir işte, bir konuda yapılan incelemeleri, araştırmaları, düşünceleri veya tespitleri bildiren yazıdır. İkinci anlamı ise hastalığın tanısı, hastanın dinlenme durumu gibi konuları gösteren doktor veya doktorlar kurulu yazısıdır. Belge kelimesinin anlamı içinse resmî belge ve özel belge açıklanmalıdır. Resmî belge, kamu görelisi tarafından görevi gereği varsa şekil kurallarına uygun olarak düzenlenen belge, özel belge ise kamu görevlisi olmayan kişiler tarafından düzenlenen belgedir. Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenleme ise mevcut durumun aksini gösterir nitelikte rapor ve belge düzenlemektir. Aşağıda, görevi sırasında gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenleme durumunda memura verilecek disiplin cezası incelenecektir.
KİMLER GERÇEĞE AYKIRI RAPOR VE BELGE DÜZENLEYEBİLİR?
Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenleme suçunu memur sayılan kişiler işleyebilir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu (675 sayılı Kanun) md. 4/A’da memur sayılan kişiler düzenlenmiştir. İlgili maddeye göre memur, mevcut kuruluş biçimine bakılmaksızın, Devlet ve diğer kamu tüzel kişiliklerince genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerini ifa ile görevlendirilen kişilerdir. Söz konusu kişilerin gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemesi durumunda haklarında disiplin soruşturması başlatılır.
GERÇEĞE AYKIRI RAPOR VE BELGE DÜZENLEME DURUMUNDA MEMURUN SAVUNMA HAKKI
Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenleme iddiası ile disiplin soruşturması başlatılan memura çeşitli haklar tanınmıştır. Bu haklardan birisi de savunma hakkıdır. Zira, memurun savunması alınmadan disiplin cezası verilemez. Soruşturmayı yapan veya yetkili disiplin kurulunun, gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlediği iddia edilen memura 7 günden az olmamak üzere süre vermesi gerekir. Verilen bu süre içinde veya belirtilen bir tarihte memurdan savunmasını yapması istenir. Bu sürede savunma hakkını kullanmayan memur bu hakkından vazgeçmiş sayılır. Sürelerin geçmesinden sonra yapılacak savunma ise dikkate alınmaz.
GERÇEĞE AYKIRI RAPOR VE BELGE DÜZENLEME SORUŞTURMASINDA İDARE
Memurun gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemesi durumunda idareye çeşitli görevler verilmiştir. İdare bu görevleri dikkate almaksızın disiplin cezası veremez. Dolayısıyla idare kamu görevlisine ceza vermeden önce durumu bütün ayrıntılarıyla araştırmalı, olayla ilgili tüm delil ve belgeleri toplamalı ve her türlü durumu göz önünde bulundurarak adalete ve hukuka uygun bir inceleme yapmalıdır. İdarenin belirtilen şekilde araştırma yapmadan vereceği ceza hukuka aykırıdır.
“Kamu görevlilerinin disiplin cezasıyla cezalandırılabilmeleri için, disipline aykırı eylem veya işlemlerin sübut bulup bulmadığının usulüne uygun olarak yapılacak soruşturma ile ortaya konulması, soruşturma aşamasında kamu görevlisinin lehinde ve aleyhinde olan her türlü bilgi ve belgenin toplanması, bilahare disipline aykırı davranış olarak tespit edilen eylemin hiçbir şüpheye yer bırakmayacak şekilde ispatlanarak eylemine uygun olan disiplin cezası maddesinin tayini ve uygulanması gerekmektedir.” (Danıştay 5. D. 2016/16937 E., 2017/21331 K., 23.10.2017 T.).
MEMUR HAKKINDA VERİLEBİLECEK DİSİPLİN CEZALARI NELERDİR?
657 sayılı Kanun’da disiplin suçu oluşturan fiiller ve bu fiilleri işleyen memurlar hakkında verilecek disiplin cezaları düzenlenmiştir. Disiplin cezaları, kamu görevlilerinin mevzuata, çalışma düzenine, hizmetin gereklerine aykırı fiillerine karşı düzenlenen idari yaptırımlardır. Disiplin cezaları, memurun kamu hizmetinden sürekli uzaklaştırılması gibi ağır sonuçlara dahi neden olabilir. 657 sayılı Kanun’da düzenlenen disiplin cezaları 5’e ayrılır. Bu cezalar, uyarma, kınama, aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması ve devlet memurluğundan çıkarma şeklindedir.
GERÇEĞE AYKIRI RAPOR VE BELGE DÜZENLEME MEMURA NE CEZA VERİLİR?
Memurun gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemesi bir disiplin suçudur. Disiplin suçları disiplin cezası verilmesini gerekli kılar. Memurun gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemesi neticesinde verilecek ceza 657 sayılı Kanun md. 125/D-f’de düzenlenmiştir. İlgili maddede, gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenleyen memura kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verileceği düzenlenmiştir. Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası neticesinde fiilin ağırlık derecesine göre memurun ilerlemesi 1-3 yıl arasında durur. 657 sayılı Kanun md. 125/E devamında ise öğrenim durumları nedeniyle yükselebilecekleri kadroların son kademelerinde bulunan memurlara kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verilmesi gerektiğinde brüt aylıklarının ¼’ü – ½’sinin kesileceği düzenlenmiştir.
“Ankara İli, Çubuk İlçesi, Halil Şıvgın Devlet Hastanesi’nde Göz Hastalıkları Uzmanı olarak görev yapan davacının, Ankara Meslek Hastalıkları Hastanesinde görev yapmakta iken işlediği iddia olunan “gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemek” fiilinden dolayı 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinin (f) alt bendi uyarınca verilen “bir yıl kademe ilerlemesinin durdurulması cezası”nın yükselebileceği kadronun son kademesinde bulunduğundan brüt aylığının 1/4’ünün kesilmesi şeklinde uygulanmasına ilişkin 13/09/2011 tarihli ve 92 sayılı Ankara Valiliği İl Disiplin Kurulu kararının iptali istemiyle açılan davada…” (Danıştay 12.D. 2013/8467 E., 2017/104 K., 01.02.2017 T.).
GERÇEĞE AYKIRI RAPOR VE BELGE DÜZENLEME DİSİPLİN CEZASINI KİM VERİR?
Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenleyen memura verilecek kademe ilerlemesinin durdurulması cezası, memurun bağlı olduğu kurumdaki disiplin kurulunun kararı alındıktan sonra, atamaya yetkili amirler, il disiplin kurullarının kararlarına dayanan hallerde ise Valiler tarafından verilir. Disiplin kurulu ve yüksek disiplin kurulunun ayrı bir ceza tayinine yetkisi yoktur, cezayı kabul veya reddeder. Ret halinde atamaya yetkili amir 15 gün içinde başka bir disiplin cezası vermekte serbesttir.
GERÇEĞE AYKIRI RAPOR VE BELGE DÜZENLEME CEZASI ZAMANAŞIMI
Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenleme suçunu işleyen memurun hakkında soruşturmaya başlama, ceza verme ve karar verme sürelerine ilişkin belli sınırlamalar bulunur. Bu sınırlamaların getirilmiş olmasının sebebi, memuru belirsizlik halinde sürekli korku içinde bırakmamak, işini yapmasını engellememektir. 657 sayılı Kanun md. 127/a gereğince bu fiil ve hallerin işlendiğinin öğrenildiği tarihten itibaren bir ay içinde disiplin soruşturmasına başlanılmalıdır. Ayrıca disiplin cezasını gerektiren fiil ve hallerin işlendiği tarihten itibaren iki yıl içinde disiplin cezası verilmelidir. Aksi halde idarenin ceza verme yetkisi zamanaşımına uğrar.
GERÇEĞE AYKIRI RAPOR VE BELGE DÜZENLEME KARAR VERME SÜRESİ
Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemesi durumunda soruşturma dosyası, kararını bildirmek üzere yetkili disiplin kuruluna 15 gün içinde tevdi edilir. Disiplin kurulu ise dosyayı aldığı tarihten itibaren 30 gün içinde soruşturma evrakına göre kararını bildirir.
GERÇEĞE AYKIRI RAPOR VE BELGE DÜZENLEME CEZANIN İNDİRİLMESİ
Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenleme suçunu işleyen memura verilecek ceza bazı hallerde indirilebilir. Bu haller memurun geçmiş hizmetleri ve çalışmalarının olumlu olması, ödül veya başarı belgesi almış olmasıdır. Bu şartlardan birini sağlayan memura verilecek ceza bir derece hafifletilebilir. Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının bir derece hafifi aylıktan kesme cezasıdır. Dolayısıyla, bu şartlardan birini sağlıyorsa gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenleyen memura kademe ilerlemesinin durdurulması cezası yerine aylıktan kesme cezası verilebilir.
GERÇEĞE AYKIRI RAPOR VE BELGE DÜZENLEME CEZASINA İTİRAZ
Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenleme suçundan ceza verilen memur gerçeğin göründüğü gibi olmadığını düşünüyorsa verilen karara itiraz edebilir. Kanunda, disiplin cezaları için itiraz yolu ve itiraz makamı düzenlenmiştir. İtirazların kanunda düzenlenen makama yapılması son derece önemlidir. 657 sayılı Kanun md. 135 gereğince disiplin amirleri tarafından verilen kademe ilerlemesinin durdurulması cezasına karşı yüksek disiplin kuruluna itiraz edilebilir.
“Olayda, davacıya verilen asıl cezanın kademe ilerlemesinin durdurulması cezası olduğu, kademe ilerlemesinin durdurulması cezalarına karşı itiraz edilmesi halinde, yukarıda hükmüne yer verilen 657 sayılı Kanun’un 135. maddesi uyarınca davacı hakkında tesis edilen kademe ilerlemesinin durdurulması cezasına yaptığı itirazın Yüksek Disiplin Kurulu’nca görüşülerek karar verilmesi gerekirken, sözü edilen Kurul yerine Disiplin Kurulu’nda görüşülerek karara bağlandığı anlaşıldığından, davacının disiplin cezasına yaptığı itirazın yetkili Yüksek Disiplin Kurulu’nca görüşülmemesi nedeniyle dava konusu edilen 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesinin D-f bendi uyarınca kademe ilerlemesinin durdurulması cezasıyla tecziye edilmesi gerekmekte ise de, bir alt ceza uygulanarak “1/10 Oranında Aylıktan Kesme Cezası” ile tecziye edilmesine ilişkin Hazine Müsteşarlığı Disiplin Kurulu’nun 02.05.2018 günlü, 2018/4 sayılı işleminde hukuka uyarlık bulunmadığı...” (Ankara BİM 2.İDD. 2019/1955 E., 2020/31 K., 15.01.2020 T.).
GERÇEĞE AYKIRI RAPOR VE BELGE DÜZENLEME CEZAYA İTİRAZ SÜRESİ
Karara karşı yapılacak itirazlar için kanunda açıkça süre belirlenmiştir. İtiraz süresi, kararın ilgiliye tebliği tarihinden itibaren yedi gündür. Sürenin kaçırılması halinde ikinci kez itiraz hakkı yoktur. Dolayısıyla süresinde itiraz yapılmazsa idareye başvuru imkânı ortadan kalkar ve karar kesinleşir.
GERÇEĞE AYKIRI RAPOR VE BELGE DÜZENLEME İTİRAZDA VERİLECEK KARAR
Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlediği iddiası ile ceza verilen memur kademe ilerlemesinin durdurulması cezasına itiraz edebilir. İtiraz üzerine itiraz merci, itiraz dilekçesi ile karar ve eklerinin intikalinden itibaren otuz gün içinde karar verir. Kararın bu sürede verilmesi zorunludur. İtiraz merci, itirazın haklı olduğuna ve verilen cezanın haksız olduğuna kanaat getirirse kararı gözden geçirerek verilen cezayı hafifletebilir veya tamamen kaldırabilir. Fakat idarenin yapılan itirazı kabul etmeme olasılığı da vardır. Eğer idare verilen cezanın haklı ve hukuka uygun olduğunu düşünürse yapılan itirazı reddeder. İtirazı reddedilen memur ise bu durumda yargı yoluna başvurabilir.
KADEME İLERLEMESİ DURDURULAN MEMURUN ZARARLARININ İADESİ
Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenleme suçunun cezası olan kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verilen memurun yaptığı itirazın reddedilmesi halinde yargı yolunun açık olduğu ve idareye dava açılabileceği yukarıda ifade edilmişti. Davada memurun haklı olduğu kabul edilerek verilen cezanın haksız olduğuna karar verilebilir. Karar neticesinde memurun yoksun kaldığı parasal haklar davanın açılış tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte memura iade edilir.
GERÇEĞE AYKIRI RAPOR VE BELGE DÜZENLEME SUÇUNUN TEKERRÜRÜ
Tekerrür kelime olarak “tekrarlanma” anlamına gelir. Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenleme suçunun tekerrürü ise bir önceki suç özlük dosyasından silinmeden aynı suçun tekrar işlenmesidir. Bu durumda 657 sayılı Kanun md. 125 gereğince verilecek ceza bir derece artırılır. Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının bir derece ağırı devlet memurluğundan çıkarılmadır. Dolayısıyla, gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenleme suçunu özlük dosyasından silinmeden tekrar işleyen memura devlet memurluğundan çıkarılma cezası verilir.
“Davacı hakkında 4.12.1997-17.4.1998-22.9.1998 tarihlerinde verilen kademe ilerlemesinin durdurulması cezaları, 4455 sayılı Yasanın 1. maddesiyle affa uğramış ve bu cezalar ortadan kalkmış olmakla birlikte 657 sayılı Yasanın yukarıda anılan 125. maddesindeki hükmünde “cezaların tekerrüründen” değil, disiplin cezalarının verilmesine sebep olmuş bir “fiil veya halin” tekerrürü halinden bahsedilmiş olup, bu nedenle söz konusu fiil ve haller mevcut iken, bu fiil ve haller nedeniyle verilen disiplin cezalarının affa uğramış olmasıyla ilgiliye tekerrür hükümlerinin uygulanamayacağı sonucuna varılmasına olanak bulunmamaktadır.
Yukarıda yer alan açıklamalar karşısında, disiplin cezalarının affa uğramış olmasının tekerrür hükümlerinin uygulanmasını engellemeyeceği açık olduğundan, mahkemece davanın esasının incelenerek karar verilmesi gerekirken, işlemin tekerrür koşulları bulunmaması nedeniyle iptal edilmesinde isabet görülmemiştir.” (Danıştay 12.D. 2000/3109 E., 2000/3834 K., 08.11.2000 T.).
AYNI CEZAYI GEREKTİREN BİRDEN FAZLA SUÇ İŞLENMESİ
Memura, aynı derecede cezayı gerektiren fakat ayrı fiil veya haller nedeniyle verilen disiplin cezalarının üçüncü uygulamasında bir derece ağır ceza verilir. Buna memurun gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenleme suçunu işledikten sonra açıklanması yasaklanan bilgileri açıklamak suçu gibi onunla aynı cezayı gerektiren iki farklı fiilde bulunması örnek verilebilir. Bu durumda memur hakkında devlet memurluğundan çıkarılma cezası verilir.
AİLE HEKİMİNİN GERÇEĞE AYKIRI RAPOR VE BELGE DÜZENLEMESİ
Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenleyen aile hekimine Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yükümlülüğü Yönetmeliği (Yönetmelik) md. 14 gereğince 50 ihtar puanı verilir. Yönetmelik md. 7’de ise 5 ve daha fazla kez ihtar puanı verilmesi veya toplamda 150 ve üzerinde ihtar puanına ulaşılması halinde müdürlükçe komisyon oluşturulacağı belirtilmiştir. Komisyon yapacağı değerlendirme neticesinde gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenleyen aile hekimiyle yeniden sözleşme imzalanmamasına veya sözleşmenin yenilenmemesine karar verebilir. Sözleşmesi yenilenmeyen aile hekimi bir yıl süreyle aile hekimi veya aile sağlığı çalışanı olmak için başvuruda bulunamaz.
“Bu durumda; doktor olan davacının, muayene etmediği halde K4 ve muayene için herhangi bir başvurusu olmayan K5 için hasta kaydı oluşturmak suretiyle “gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemek” fiilini işlediği sübuta erdiğinden, bu eylemin karşılığı olan 50 ihtar ceza puanı ile cezalandırılmasına yönelik dava konusu işlemde hukuka aykırılık, anılan cezanın iptaline yönelik kararda ise hukuki isabet bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.” (Danıştay 2.D. 2021/18456 E., 2021/3835 K., 27.10.2021 T.).
SAHTE BELGE VE RAPOR DÜZENLEME GENEL BİLGİ
YANLIŞ RAPOR VEREN DOKTOR
Yanlış rapor veren doktor hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
GERİYE DÖNÜK RAPOR DÜZENLEME
Geriye dönük rapor düzenleme hususunda yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.
GERÇEĞE AYKIRI RESMİ BELGE DÜZENLEMEK
Gerçeğe aykırı resmî belge düzenlemek hususu yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.
SAĞLIKÇILARIN GERÇEĞE AYKIRI RAPOR DÜZENLEMESİ
Sağlıkçıların gerçeğe aykırı rapor düzenlemesi yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.
İŞÇİNİN GERÇEĞE AYKIRI RAPOR ALMASI
İşçinin gerçeğe aykırı rapor alması yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.
ÜST ÜSTE RAPOR ALINMASI SUÇ MU?
Üst üste rapor alınması suç mu konusu yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.
SAHTE BELGE DÜZENLENMESİ DURUMUNDA NE YAPILMALI
Sahte belge düzenlenmesi durumunda ne yapılmalı konusu yukarıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.
SAHTE BELGE DÜZENLEME CEZASI
Sahte belge düzenleme cezası yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.
SAHTE FATURA DÜZENLEME CEZASI
Sahte fatura düzenleme cezası yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.
SAHTE BELGE DÜZENLEME ZAMANAŞIMI
Sahte fatura düzenleme zamanaşımı yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.
GERÇEĞE AYKIRI RAPOR VE BELGE DÜZENLEME 657
Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenleme 657 konusu yukarıdaki yazıda ayrıntılı değerlendirilmiştir.
GERÇEĞE AYKIRI RAPOR VE BELGE DÜZENLEYEN MEMUR
Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenleyen memur yukarıda ayrıntılı olarak değerlendirilmiştir.
Benzer konulara ilişkin yazılarımız.
https://hkavukatlik.com/memurun-goreve-sarhos-gelmesi/
https://hkavukatlik.com/sinir-disi-etme-kararina-itiraz/