SİGORTA TAHKİM KOMİSYONUNUN MANEVİ TAZMİNATI İNCELEME YETKİSİ

A- SİGORTA TAHKİM KOMİSYONUNUN MANEVİ TAZMİNATI İNCELEME YETKİSİ NEDİR?

Sigorta Tahkim Komisyonunun manevi tazminatı inceleme yetkisi kapsamında, sigortalı aracın İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortası’nın bulunması durumunda zarar gören, manevi zararının tazmini için Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurmaktadırlar. Sigorta şirketleri ise manevi tazminatın yalnızca hâkimin takdir yetkisini kullanarak verebileceği bir tazminat türü olduğunu, takdir yetkisi yalnızca hakimlere verildiğinden hakemlere verilmiş bir takdir yetkisinin olmadığını, aksi takdirde yapılacak işlemin yetki gaspı niteliğinde olduğundan yok hükmünde bulunduğunu iddia etmektedirler. Sigorta Tahkim Komisyonunun manevi tazminatı inceleme yetkisi aşağıda ayrıntılı bir şekilde incelenecektir.

B- SİGORTA TAHKİM KOMİSYONUNUN İNCELEYECEĞİ UYUŞMAZLIKLARDA TARAFLAR KİMLERDİR?

5684 sayılı Sigortacılık Kanunu md. 30/1’de, sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler ile riski üstlenen taraf arasında sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkların çözümü amacıyla Sigorta Tahkim Komisyonu oluşturulacağı düzenlenmiştir. Ayrıca, sigorta tahkim sistemine üye olan kuruluşlarla uyuşmazlığa düşen kişilerin, uyuşmazlık konusu sözleşmede özel bir hüküm olmasa bile tahkim usulünden faydalanabileceği ifade edilmiştir.

C- TAHKİME ELVERİŞLİ OLMAYAN UYUŞMAZLIKLAR NELERDİR?

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu md. 408’de taşınmaz mallar üzerindeki ayni haklardan veya iki tarafın iradelerine tabi olmayan işlerden kaynaklanan uyuşmazlıkların tahkime elverişli olmadığı düzenlenmiştir. Dolayısıyla, söz konusu uyuşmazlıklar için Sigorta Tahkim Komisyonu dahil tahkim yoluna başvurulamaz.

D- TAHKİME ELVERİŞLİLİK HUSUSUNDA YARGITAY’IN GÖRÜŞÜ NASILDIR?

Uyuşmazlıklar temel olarak devletin yetkili mahkemeleri tarafından çözümlenir. Tahkim veya arabuluculuk gibi alternatif uyuşmazlık çözüm yollarıyla uyuşmazlıkların çözümü ise tarafların serbest iradesi ya da bu yola başvurmayı zorunlu kılan yasa hükmünün varlığına bağlıdır. Tahkimi zorunlu kılan bir yasa hükmünün bulunmaması durumunda tahkim yoluna gidilebilmesi için tarafların tahkim sözleşmesi yapmaları ya da düzenledikleri sözleşmede tahkim şartının bulunması gerekir. Tahkim şartı varlığı veya tahkim anlaşmasının geçerli sayılabilmesi içinse uyuşmazlığın kesin ve açıkça hakemde çözüleceğinin kararlaştırmış olması gerekir. Kesin iradeyi ortadan kaldıran ya da zayıflatan kayıtların bulunması durumunda ise tahkim sözleşmesi veya şartı geçersiz sayılacaktır.

“Gerçek ya da tüzel kişiler arasında çıkan uyuşmazlıklarda asıl olan uyuşmazlığın devletin bünyesindeki yargı organları-mahkemeler tarafından çözülmesidir. Alternatif uyuşmazlık çözüm yolları arasında sayılan arabulucuk, tahkim, hakem, bilirkişi vs. gibi yollarla uyuşmazlıkların çözümü tarafların serbest iradesi ya da bu yola başvurmayı zorunlu kılan yasa hükmünün varlığına bağlıdır.
Tahkim yolu, uyuşmazlıkların çözümünde tarafların devlet yargısı yerine hakem olarak adlandırılan özel kişileri görevli ve yetkili kılmalarını ifade eder. Bunun sonucu olarak tahkim çözüm yoluna gidilebilmesi için tarafların tahkim sözleşmesi yapmaları ya da düzenledikleri sözleşmede tahkim şartının bulunması gerekir. Tahkim anlaşması veya tahkim şartındaki uyuşmazlığın hakem veya hakemler kurulunca çözümlenmesine ilişkin irade beyan ve açıklaması tahkim şartı sözleşmesinin temel unsurudur. Tahkim şartı veya anlaşmasının geçerli olabilmesi için yanların tahkim iradesini açıkladıkları tahkim şartı ya da sözleşmede tartışma ve karışıklığa neden olmayacak biçimde açık ve kesin olarak belirtmiş olmaları zorunludur. Dairemiz ve yerleşik Yargıtay içtihatlarında geçerli bir tahkim şartı varlığı veya tahkim anlaşmasının geçerli sayılabilmesi için uyuşmazlığın kesin olarak hakemde çözüleceğinin kararlaştırmış olması gerektiği kesin iradeyi ortadan kaldıran ya da zayıflatan kayıtların tahkim sözleşmesi veya şartını geçersiz-hükümsüz kılacağı kabul edilmektedir.” Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2016/1522 E., 2017/1522 K., 04.04.2017 T.

E- SİGORTA TAHKİM KOMİSYONUNUN MANEVİ TAZMİNATI İNCELEME YETKİSİ VAR MIDIR?

Tüm bu hususlar değerlendirildiğinde, sigorta şirketi sigorta tahkim sistemine üye ise veya uyuşmazlık konusu sözleşmede özel bir hüküm bulunuyorsa manevi tazminata ilişkin başvurular Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde incelenebilir. Ancak uyuşmazlığın 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu md. 408’de sayılan tahkime elverişli olmayan bir konuya ilişkin olmaması gerekir. Dolayısıyla, söz konusu şartların sağlanması durumunda Sigorta Tahkim Komisyonunun manevi tazminatı inceleme yetkisi bulunur.

F- GENEL BİLGİ

SİGORTA TAHKİM MANEVİ TAZMİNAT

Sigorta Tahkim manevi tazminat hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

SİGORTA TAHKİM MANEVİ TAZMİNAT ALINABİLİR Mİ

Sigorta Tahkim manevi tazminat alınabilir mi hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

SİGORTA TAHKİM MANEVİ TAZMİNAT BEDELİ

Sigorta Tahkim manevi tazminat bedeli hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

SİGORTA TAHKİM MANEVİ TAZMİNAT CAİZ Mİ

Sigorta Tahkim manevi tazminat caiz mi hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

SİGORTA TAHKİM MANEVİ TAZMİNAT HAKKI

Sigorta Tahkim manevi tazminat hakkı hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

SİGORTA TAHKİM MANEVİ TAZMİNAT LİMİTİ

Sigorta Tahkim manevi tazminat limiti hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

SİGORTA TAHKİM MANEVİ TAZMİNAT PROSEDÜRÜ

Sigorta Tahkim manevi tazminat prosedürü hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

TRAFİK KAZASI MANEVİ TAZMİNAT AVUKATI

Trafik kazası manevi tazminat avukatı hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

TRAFİK KAZASI MANEVİ TAZMİNAT DAVASI

Trafik kazası manevi tazminat davası hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

İlgili konular için bkz.

https://www.hkavukatlik.com/sigorta-tahkim-komisyonu-parasal-sinirlar/

https://www.hkavukatlik.com/is-kazasinda-manevi-tazminat/

https://www.hkavukatlik.com/trafik-kazasi-tespit-tutanagi/

https://www.hkavukatlik.com/trafik-kazasinda-asli-kusur/