A- BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTASINDA MUAFİYET NEDİR?

Bitkisel ürün sigortasında muafiyet, meydana gelen zararın, sigorta bedelinin belli bir oranına veya miktarına tekabül eden kısmının tazmin edilmemesidir. Bu kapsamda, Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası Genel Şartları dikkate alınarak bitkisel ürün sigortasında muafiyet kararlaştırılması, hasar oranının Tarım Sigortaları Havuzu eksperi tarafından gerçek verim üzerinden belirlenmesi, muafiyeti geçmeyen hasarların ödenmemesi, tazminat hesabında poliçede belirtilen muafiyeti aşan kısmın esas alınması, zararın teminat dışında kaldığının sigortacı tarafından ispat edilmesi ve Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası tazminatının belirlenme usulü aşağıda ayrıntılı bir şekilde açıklanacaktır.

B- BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTASINDA MUAFİYET NASIL BELİRLENİR?

Bitkisel ürün sigortasında muafiyet, Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası Genel Şartlarında düzenlenmiştir. İlgili genel şartlarda, meydana gelen zararın, sigorta bedelinin belli bir oranına veya miktarına tekabül eden kısmının tazmin edilmemesinin taraflarca kararlaştırılabileceği düzenlenmiştir.

C- BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTASINDA MUAFİYET POLİÇEDE YAZAR MI?

Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası Genel Şartları’nın Muafiyet ve Müşterek Sigorta Başlıklı A.5. maddesinde, muafiyet oranının, tarife ve talimatlar ile birlikte poliçenin ön yüzünde belirtileceği düzenlenmiştir.

D- BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTASINDA MUAFİYETİN TAZMİNAT ORANINA ETKİSİ NEDİR?

1- TARIMSAL HASAR ORANI KİM TARAFINDAN BELİRLENİR

Hasar tespiti ve tazminatın hesabında esas alınacak tarımsal hasar oranı, Tarım Sigortaları Havuzu eksperi tarafından belirlenir. Belirleme, gerçek verim üzerinden yapılır.

2- BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTASINDA MUAFİYETİ GEÇMEYEN HASAR

Devlet destekli bitkisel ürün sigortasında muafiyeti geçmeyen hasarlar ödenmemektedir. Bu sebeple, tarımsal hasarın sigortacı tarafından ödenmesi için hasar miktarının muafiyeti geçmesi gerekir.

3- BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTASINDA ÖDENECEK TUTARIN TESPİTİ

Bitkisel ürün sigortasında ödenecek tutarın tespiti açısından hasar miktarının poliçede belirtilen muafiyeti aşan kısmı esas alınır. Böylece, hasar miktarından poliçede belirlenen muafiyet tutarı çıkarılır ve kalan tutar ödenir.

4- BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTASINDA TAZMİNATIN HESABI

Devlet destekli bitkisel ürün sigortası tazminat hesabında muafiyet ve sovtaj tutarları dikkate alınır. Hesaplanan tazminat ise tarife ve talimatlar çerçevesinde belirlenir ve ödenir.

5- BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTASINDA ÖDENECEK EN YÜKSEK TAZMİNAT ORANI

Devlet destekli bitkisel ürün sigortasında ödenecek en yüksek tazminat oranı, tarife ve talimatlarda belirtilen oranla sınırlıdır. Hasar tarife ve talimatlarda belirtilen orandan daha fazla olsa da ödenecek tutar bu tutarı geçemez.

6- DEVLET DESTEKLİ KÖY BAZLI KURAKLIK VERİM SİGORTASININ DA BULUNMASI DURUMU

Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortasını yaptıran üreticinin, aynı parsel için Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortasının da bulunması durumunda her iki poliçe için ödenecek toplam tazminat tutarı sigorta bedeli yüksek olan poliçe ile sınırlıdır.

E- DEVLET DESTEKLİ BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTASINDA ZARARIN İSPATI

Bitkisel ürünlerin yağmur, dolu, kuraklık gibi doğal sebeplerle zarar görmesi durumunda sigorta ettiren tarafından sigorta şirketine bildirim yapılmalıdır. Sigorta şirketi ise buna ilişkin ekspertiz atayarak hasarın tespitini yaptırmalıdır. Ekspertiz tarafından tespit yapıldıktan sonra sigorta şirketleri sıklıkla hasarın muafiyet oranının altında kaldığını ileri sürmekte ve ödeme yapmamaktadırlar. Ancak aşağıda yer verilen Yargıtay 11. HD. 2019/4510 E., 2020/2969 K., 17.06.2020 T. kararında da vurgulandığı üzere zararın teminat dışında kaldığı sigortacı tarafından ispat edilmelidir. Dolayısıyla, zararın teminat kapsamında olduğunun ispatının sigorta ettirenden beklenmesi ve muafiyet sınırı gibi gerekçelerle tazminatın ödenmemesi hukuka aykırıdır.

“Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılamaya, iddia, savunma, bilirkişi raporları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davacının Siverek İlçesi …Köyü …parselde 206.331 dekar alandaki mercimek ürününü %10 muafiyetle dolu, sel ve su baskını riskine karşı 17.02.2013-09.06.2013 vadeli Bitkisel Ürün Sigorta Poliçesi ile sigortaladığı, davacının 10.05.2013 tarihinde sel ve su baskını olduğundan bahisle 14.05.2013 tarihinde davalıya bildirimde bulunulduğu, davacı tarafından ekspertiz incelemesinde %10 muafiyet sınırının altında kaldığı gerekçesiyle kendisine ödeme yapılmadığı, davacının ekspertiz raporuna itirazı üzerine 30.05.2013 tarihinde ikinci kez ekspertiz çalışması yapılmak istendiği ancak davacının ürünü hasat etmiş olması nedeniyle ekspertiz çalışmasının yapılamadığı, davacının 27.05.2013 tarihinde Siverek Sulh Hukuk Mahkemesinde tespit davası açtığı ve tespit raporu aldığı, yaptırdığı delil tespiti raporuna ve Şanlıurfa İl Tarım Müdürlüğü’nün yaptığı tespit sonucunda düzenlenen tutanağa göre aşırı yağış ve doludan davacının ürününün %45 oranında zarar gördüğü, bu zararının %40’nın doludan, %5’nin ise aşırı yağıştan kaynakladığı, aşırı yağıştan kaynaklı zararın poliçedeki muafiyet sınırının altında kaldığı, poliçede belirlenen alana göre düzenlenmiş olan 05.04.2019 tarihli ek bilirkişi raporunun esas alınması gerektiği, ek raporun tereddüte yer vermeyecek şekilde ayrıntılı, açıklayıcı ve hüküm kurmaya elverişli olduğu, davacının üründeki dolu hasarı nedeniyle zararının 11.946,57 TL olduğu, zararın teminat dışı kaldığının davacı tarafça ispat edilemediği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüyle 11.946,57 TL sigorta tazminatının, dava tarihi 10/07/2013’ten itibaren işleyecek yasal faizi ile ödenmesine karar verilmiştir.”

F- DEVLET DESTEKLİ BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTASI TAZMİNATI

Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası tazminatının belirlenmesi hususunda aşağıda yer verilen Yargıtay 11. HD. 2019/4446 E., 2020/2515 K., 01.06.2020 T. kararı yol göstericidir. Öncelikle, zarar gören ürünlerin tespit edilmesi gerekir. Daha sonra bu ürünlerden elde edilen ortalama verim dikkate alınarak toplam zarar gören ürün miktarı ortaya konulmalıdır. Bundan sonra ise birim ürün fiyatı tespit edilerek zarar gören ürün miktarı ile çarpılması suretiyle toplam zarar tespit edilmelidir. Nihayetinde, poliçe limiti dahilinde Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası tazminatı ödenmelidir.

“Mahkemece Dairemiz bozma ilamına uyularak, bozmadan sonra alınan rapor ve ek raporda, sigorta poliçesi kapsamındaki 174 ağın %97’sinde zarar oluştuğu ve her bir ağaçtan ortalama 13 kg verim elde edileceği nazara alındığında toplam 2.194 kg ürün kaybı oluştuğu, 1 kg ürün bedeli ortalama 24.- TL olduğuna göre toplam 52.656.- TL zarar oluşacağı, poliçedeki don teminatı sigorta bedelinin 20.800.- TL olduğu ve %10 muafiyet (2.800.-TL) ile %40 müşterek sigorta (7.488.-TL) nazara alındığında davacıya ödenmesi gerekli tutarın 11.232-TL olduğunun mütala edildiği, alınan bilirkişi raporlarının, poliçe şartları, muafiyet ve müşterek sigorta hükümleri de nazara alınarak düzenlendiği gerekçesiyle, davanın kabulüne, 11.232.-TL’nin 30/03/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar veilmiş, 02.07.2017 tarihli tavzih kararı ile bozma öncesi davalı Ziraat Sigorta A.Ş aleyhine hüküm kurulmadığı gerekçesiyle, 1 numaralı hüküm fıkrasındaki “davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine” ibaresi “davalıdan alınarak davacıya verilmesine” şeklinde değiştirilmiştir.”

G- GENEL BİLGİ

TARSİM BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTASI

Tarsim Bitkisel Ürün Sigortası hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

DEVLET DESTEKLİ BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTASI

Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

TARSİM BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTASI FİYATLARI

Tarsim Bitkisel Ürün Sigortası fiyatları hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

TARSİM BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTASI POLİÇESİ

Tarsim Bitkisel Ürün Sigortası poliçesi hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

TARSİM SİGORTA ANKARA

Tarsim sigorta Ankara hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

TARSİM SİGORTA BAŞVURU SÜRESİ

Tarsim sigorta başvuru süresi hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

TARSİM SİGORTA BEDELİ

Tarsim sigorta bedeli hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

TARSİM SİGORTA ÖDEMELERİ

Tarsim sigorta ödemeleri hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

TARSİM SİGORTA AVUKATI

Tarsim sigorta avukatı, yukarıda ayrıntılı bir şekilde anlatılan süreci takip eden avukattır.

TARSİM SİGORTA ANKARA AVUKATI

Tarsim sigorta Ankara avukatı, yukarıda ayrıntılı bir şekilde anlatılan süreci takip eden ve faaliyetlerini Ankara’da yürüten avukattır.

KURAKLIK SİGORTA ÖDEMESİ

Kuraklık sigorta ödemesi hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

DON SİGORTA ÖDEMESİ

Don sigorta ödemesi hususunda yukarıda yer verilen yazıda ayrıntılı değerlendirme yapılmıştır.

İlgili konular için bkz.

https://www.hkavukatlik.com/avukatin-tapu-kaydina-erisimi/

https://www.hkavukatlik.com/sigorta-tahkim-komisyonu-parasal-sinirlar/

https://www.hkavukatlik.com/sigorta-tahkim-komisyonunun-manevi-tazminati-inceleme-yetkisi/

 

 

Yazan: Av. Muhammet İkbal Karadaş